Lokale overheid

41

Leegstand®

Leegstand is een doorn in het oog van de vele kandidaat-huurders, van de slachtoffers van de kraakwet, van de omwonenden die hun buurt zien verloederen. Nog steeds is er in Gent veel leegstand. Op de private woonmarkt wordt leegstand soms verdoezeld via een domicilieadres, door het vragen van extra hoge huurprijzen, door ander gebruik van de woning (Airbnb bijvoorbeeld). Sociale woningen hebben te maken met ‘frictieleegstand’ of langdurige leegstand omwille van renovaties.

Stad Gent zal intensiever inzetten op leegstandsbeleid en zal sociaal beheer toepassen. Sociaal beheer wil zeggen dat Stad Gent bepaalde leegstaande woningen zelf kan verhuren in plaats van de eigenaar. Het Verhuurderspunt  zal eigenaars adviseren om hun woning te renoveren en te verhuren.
Leegstand kan gemeld worden bij Diest Toezicht Wonen, Bouwen en Milieu per mail leegstand@stad.gent.

Reeds ondernomen acties

43

Toegankelijkheid sociale hoogbouw®

Sociale hoogbouwblokken zijn vaak moeilijk toegankelijk. Het is in sommige gebouwen niet evident om met een kinderwagen binnen en buiten te gaan omdat de drempel (letterlijk) te hoog is zonder oprijplank. Daarnaast zijn de gangen en liften vaak smal waardoor je niet kan draaien met een kinderwagen.

Oudere of minder mobiele mensen wonen soms op hogere verdiepingen. Als een lift stuk is, kan die niet altijd onmiddellijk gerepareerd worden waardoor mensen opgesloten zijn in hun eigen appartement. Soms dagenlang. De trap nemen is geen optie.

Stad Gent pleit voor snelle herstellingen bij sociale woningen, ook bij sociale hoogbouw. In nieuwe projecten geven de stadsdiensten adviezen om alle appartementen maximaal toegankelijk te maken, voldoende bergruimte te voorzien en de gemeenschappelijke delen groot genoeg te maken, bijvoorbeeld in functie van kinderwagens. Oude gebouwen worden omwille van toegankelijkheid en verouderde oppervlaktenormen uit de tijd dat ze gebouwd werden, vervangen door nieuwe gebouwen (vb Rabot, Nieuw Gent).

Reeds ondernomen acties

45

Geen plaats voor kwaliteitsvol mobiel wonen in Gent

Gent investeert in vooruitstrevende woonprojecten, maar voorziet geen ruimte voor kwaliteitsvol mobiel wonen (woonwagen, caravan, Tiny House, …) als volwaardige woonvorm. Sommige mensen kiezen expliciet voor deze vorm van wonen, net als mensen die verkiezen om in een woonboot te wonen. Kwaliteitsvol mobiel wonen is een waardevolle aanvullende vorm van wonen, die kan inspelen op de grote woonnood in Gent.

Momenteel wordt dit enkel projectmatig toegelaten via het project postmobiel wonen, en via wonen op sites met een tijdelijke invulling (vb. Meibloemsite).

Stad Gent streeft naar functional zero voor dak- en thuislozen en zet al haar middelen in om maximale structurele oplossingen te realiseren. Dit betekent dat personeel en budget ingezet wordt voor bijkomende sociale huisvesting. Binnen het dak- en thuislozenbeleid krijgt Housing First voorrang op tijdelijke oplossingen. Hoewel de vraag naar mobiel wonen groot is, biedt dit geen duurzame oplossing. Het is een beleidskeuze om hier slecht in experimentele vorm op in te zetten (Meibloemsite, Lübecksite). In deze experimentele projecten is de oplossing tijdelijk en duur. Andere oplossingen voor het betaalbaarheidsvraagstuk genieten de voorkeur.

Reeds ondernomen acties

46

Hoge energiekosten uit noodzaak©®

Door de krapte op de woonmarkt is een energiezuinige woning vaak geen prioriteit voor mensen in armoede die een woning zoeken. Huurders in een kwetsbare positie zijn vaak al tevreden als ze een dak boven hun hoofd hebben.  Zo worden zij vaker geconfronteerd met hoge kosten voor energie en water, waardoor zij verder in de armoedespiraal geraken.

Een groepsaankoop voor energie kan een verlichting van het krappe gezinsbudget betekenen, maar de informatie en de inschrijvingsprocedure zijn voor hen vaak onvoldoende toegankelijk. Mensen moeten ook alert zijn om na 1 jaar en na afloop van het contract via groepsaankoop, opnieuw in te tekenen voor de groepsaankoop. Anders blijven ze klant van de leverancier via een ander en duurder contract.

Ook corona zorgde voor een stijging van de energiekosten doordat iedereen tijdens de lockdowns zoveel mogelijk thuis moest blijven.

vanuit de energiecel zetten we verder in op de bestrijding van energie-armoede en het verlagen van de energiekost, zeker bij de kwetsbare doelgroep, en dit op verschillende manieren

  • operationeel: verdere uitbouw van de werking van de lokale adviescommissie
  • financieel: extra inzetten op het toekennen van energiepremies, financiële tussenkomsten, winterpremie, stookoliepremie, ten laste name energiekosten. Bovendien verleenden we in december 2022 - als tussenkomst in de hoge energieprijzen - een eenmalige energiepremie aan verschillende doelgroepen.
  • methodisch: verder inzetten op een outreachende hulpverlening en proactieve rechtentoekenning, vooral het recht op sociaal tarief stond tijdens de energiecrisis centraal. We gaven infosessies aan zowel de doelgroep als aan hulpverleners met tips en advies over verbruik, facturen en financiële tussenkomsten. 
  • preventief: samenwerking met de Energiecentrale en DBSE in het kader van gratis energiescan en energiezuinige maatregel;  verderzetten van het preventieproject van de Energiecel (“mijn digitale meter, een allesweter”). 
Reeds ondernomen acties

47

Vervuilde thuissituaties

Buurtzorgers (outreachende medewerkers van een Lokaal Dienstencentrum) worden regelmatig geconfronteerd met ouderen die een verzamelwoede hebben en niet gemakkelijk hulp toelaten. Omdat deze verzamelwoede vaak veroorzaakt wordt door een psychische problematiek, is een multidisciplinaire aanpak aangewezen:  een langdurige psychosociale begeleiding, een eenmalige grote opkuis of een gefaseerde opkuis, de situatie verder onder controle houden door regelmatige thuiszorg, … Belangrijk hierbij is dat de oudere terug vertrouwen krijgt in de hulpverlening.

De sociale dienst kan hierin financieel ondersteunend zijn. Signaal wordt in overleg met departement gezondheid en zorg besproken, met als doel, procesvereenvoudiging, informatiedoorstroming enz... 

Reeds ondernomen acties

48

Gewenning aan inbraak in bergruimtes van sociale appartementsgebouwen

Steeds vaker wordt er in de bergkelders of fietsruimtes van sociale appartementsgebouwen ingebroken, gestolen en vernielingen aangebracht. Daardoor maakt men steeds minder gebruik van deze ruimtes. Door gewenning en gebrek aan vertrouwen in officiële instanties (‘ze doen er toch niks aan') , worden deze vandaalstreken  bijna nooit meer gemeld aan de politie of de huisvestingsmaatschappij.

Bureau Politionele Misdrijfpreventie van de politie zal technopreventief advies geven aan WoninGent

Reeds ondernomen acties

49

Nood aan tijdelijke opvang voor zieke dak- en thuisloze mensen®

Bij ontslag uit het (psychiatrisch) ziekenhuis is er nood aan een plek met medische opvolging en verzorging waar dak- en thuisloze mensen tijdelijk kunnen verblijven om te herstellen. Nu weten ziekenhuizen, wijkgezondheidscentra en andere actoren vaak geen blijf met deze patiënten. Daarnaast zijn er ook meer dakloze oude intra-Europese migranten met medische en psychische problemen die nergens terecht kunnen.

Van 2018 tot augustus 2020 was er via het project Vesalius de mogelijkheid om time out te voorzien voor een aantal zieke dak-en thuisloze personen. In augustus 2020 stopte deze werking. 

In april 2023 voorzien we na goedkeuring van het schepencollege eind maart 2023 de opstart van een medisch herstelverblijf met 5 herstelbedden voor daklozen volwassenen met een medische zorgnood die niet goed behandeld of opgevolgd kan worden vanop de straat, nachtopvang of een openbare ruimte. 

Dit zal in samenwerking zijn met de Gentse ziekenhuizen, de huisartsenvereniging en de wijkgezondheidscentra, RIZIV, OCMW Gent, De Wijde Zorg vzw.

Reeds ondernomen acties

50

Zichtbare dakloosheid©

Dakloosheid is zichtbaar in het straatbeeld. Een 140-tal mensen kiest voor de straat en niet voor de nachtopvang of voor opvangcentra voor dak- en thuislozen. Sommigen weigeren alle hulp, anderen geven zelf een aantal redenen op waarom ze de opvanginitiatieven mijden: er zijn psychiatrische patiënten, er zijn mensen die ze niet willen zien, ze vinden het daar onveilig, ze werden tijdelijk uitgesloten of ze willen zich niet aan de regels houden.

Ondanks de vele inspanningen vanuit Stad Gent zijn er nog steeds mensen die geen huisvesting vinden, en in woonwagens of illegale constructies her en der in de stad gaan wonen.

Door de lockdowns en de nachtklok wordt het nog duidelijker welke mensen niet in hun kot kunnen blijven, omdat ze er geen hebben.

Naast nachtopvang, hebben dak- en thuisloze mensen ook overdag nood aan warme rustplekken verspreid over de stad. De inloopcentra en de Enchanté-partners bieden dit al maar de vraag is groter dan het aanbod, zeker tijdens de lockdown. 

In oktober 2020 werd de Gentse daklozentelling uitgevoerd door de KUL in opdracht van de Koning Boudewijn Stichting. Dit biedt een inzicht in zowel de zichtbare als de verdoken dakloosheid. 

Gent heeft 2 inloopcentra, uitgebaat door CAW. Daarnaast is er, zoals het signaal ook aangeeft, een ruimer aanbod van ontmoetingsplaatsen zoals OpStap, Villa Voortman,... Tijdens de COVID-19 periode werd de toegang tot de inloopcentra effectief strikter in functie van het managen van de beperkte capaciteit. Deze kwam er door de strikte regels in verband met 'social distancing',... Dit betekende dat enkel mensen zonder ander alternatieven in de inloopcentra terecht konden. Daarnaast sloten een aantal werkingen tijdelijk de deuren. 

Op dit moment is de situatie anders. Alle dag- en nachtopvanginitiatieven werken terug zoals voor corona. 

Daarnaast is Gent een plan huisvestingsgerichte aanpak van dakloosheid aan het uitwerken. Het doel is om structurele dakloosheid aan te pakken. 

Reeds ondernomen acties

51

Nood aan toegankelijk sanitair en drinkwater, en aan laagdrempelige was- en douchegelegenheden©

In de buurt van de lockers en in de parken (Citadel, Baudelo, Groene Vallei, Keizerspark) worden veel menselijke uitwerpselen teruggevonden. Buitenslapers kunnen ’s avonds of ’s nachts nergens naar het toilet gaan want het publiek sanitair is dan gesloten. Tijdens de eerste coronapiek waren ze zelfs overdag gesloten.

De kraantjes van het publiek sanitair zijn zo gemaakt dat mensen hun flesjes daar niet kunnen vullen, waardoor ze genoodzaakt zijn ergens anders aan te kloppen. Bij de wijkgezondheidscentra bijvoorbeeld, of bij de Enchanté-partners. Laagdrempelige openbare drinkwaterpunten ontbreken. Door corona werd dit pijnpunt nog versterkt want samen met de andere fonteinen werden ook de drinkwaterfonteinen afgesloten. Ook de nachtwinkels en horeca waren beperkt of niet open.

Er is ook een tekort aan laagdrempelige en toegankelijke was- en douchegelegenheden. Daardoor  kunnen mensen  met een laag inkomen en in een precaire woonsituatie (zonder wasgelegenheid) onvoldoende inzetten op persoonlijke hygiëne. Wat dan weer gevolgen heeft op medisch gebied en op het vlak van beeldvorming. Ook belangrijk tijdens de corona-pandemie om het mondmasker hygiënisch te kunnen houden.

  • De dienst Facility Management heeft de publieke drinkwaterpunten gekoppeld aan haar beleid rond publiek sanitair. Concreet betekent dit dat alle bestaande en nieuwe punten publiek sanitair uitgerust zullen worden met een drinkwatertappunt (waar een drinkfles makkelijk onder geplaatst kan worden). In de zomer 2022 zal daarmee van start gegaan worden.
  • Het bestaande publiek sanitair wordt de komende jaren geoptimaliseerd en uitgebreid. Daartoe werd een beleidskader publiek sanitair uitgewerkt waarin de krijtlijnen op niveau van spreiding, openingsuren en kwaliteit zijn vastgelegd. Integrale toegankelijkheid en genderinclusiviteit daarbij belangrijke uitgangsprincipes. Ook werd een operationele coördinator publiek sanitair aangesteld om de dienstverlening op niveau van publiek sanitair te optimaliseren en om in te zetten op verdere communicatie en signalisatie van het bestaande aanbod. Bij de uitwerking van dit beleidskader werd rekening gehouden met de behoeften van verschillende stakeholders, de operationele diensten en met de feedback van de ombudsvrouw.
Reeds ondernomen acties

52

Toename dakloosheid jongeren

We zien een toename van jongeren die dak-of thuisloos worden. Jongeren hebben nood aan zorg, ‘communities’ en een veilige plek. In de zoektocht naar een woning hebben ze nood aan ondersteuning. De woonwijzer is door hen weinig gekend en er bestaat geen digitale tool. Na dak- en thuisloosheid is de opstap naar een vaste woonplek niet evident omdat ze niks hebben en van nul moeten beginnen. Eigenaars willen niet verhuren aan mensen zonder vast inkomen.

In 2022 startte de O&O jongeren. Dit zijn 10 leegstaande sociale woningen die ingezet worden voor jongeren die dak- of thuisloos zijn. De jongeren kunnen hier tijdelijk verblijven om door te stromen naar een kwaliteitsvolle en duurzame woonvorm. Zij worden hierbij begeleid door een hulpverlener van het team sociale woonbegeleiding OCMW Gent.

Reeds ondernomen acties