Federale overheid

We werkten de wachttijden om een afspraak te maken bij Dienst Burgerzaken weg. We blijven deze monitoren zodat iedereen binnen de week een afspraak kan maken. 

We plaatsen vanaf eind mei een extra fotocabine zodat er aan beide ingangen van het EGW gebouw een fotocabine beschikbaar is. Burgers kunnen er tijdens de openingsuren zonder afspraak gebruik van maken. 

De beleidsnota lucht en geluid 2020-2025 bevat alle acties die we deze legislatuur zullen nemen om de luchtkwaliteit in Gent verder te verbeteren. We zetten hierbij in op een aanpak aan de bron. Op deze manier willen we de uitstoot van wegverkeer, huishoudens (houtverbranding) en industrie verder verminderen. Voorbeelden van acties zijn:

• Het verhogen van het aandeel verplaatsingen te voet, met de fiets en met het openbaar vervoer
• Inzetten op elektrische voertuigen met focus op taxi’s, deelvoertuigen, tweewielers, bussen en de stadsvloot
• Verstrengen van de lage-emissiezone in 2025
• Ontraden van huishoudelijke houtverbranding
• Bijkomende maatregelen opleggen of adviseren in de omgevingsvergunningen

Bij stadsvernieuwingsprojecten is het op vlak van luchtkwaliteit vooral belangrijk om maatregelen te nemen die de modal shift bevorderen en om voorzieningen voor gevoelige doelgroepen in te plannen op locaties met een gunstigere luchtkwaliteit. Via intense samenwerking, kennisuitwisseling en advisering integreren we deze doelstellingen zoveel mogelijk in de relevante stedelijke beleidsplannen, instrumenten en processen. Hoewel groen heel veel voordelen heeft, is de luchtzuiverende werking verwaarloosbaar. Inzetten op groen is dus geen specifieke luchtkwaliteitsdoelstelling. Uiteraard zet de stad hier wel heel sterk op in vanuit andere beleidsdomeinen. 

Met de boerenmarkten wordt in sommige Gentse wijken (Nieuw Gent, Muide, Brugse Poort) al gepionierd. Anderzijds zijn er op korte termijn heel wat supermarkten bijgekomen in wijken waar een beperkter aanbod aanwezig was door het verdwijnen van het eerder traditionele aanbod (bakker, slager,...). Supermarkten worden over het algemeen (indien groter dan 400m²) vergund via een omgevingsvergunning voor kleinhandel waarbij de Gentse visienota op handel en horeca als leidraad wordt gebruikt.

Signaal dat naar aanleiding van de eerste lockdown werd gegeven. In samenspraak met organisaties waar deze doelgroepen zich aanboden werden afspraken gemaakt om deze doelgroep toe te leiden naar hulpverlening.

Het signaal aangaande inzet van intercultureel medewerkers nabij aan de doelgroep kan eventueel opgenomen worden met outreachend werk (buurtstewards) om bij aanwerving hierop te sturen.

https://stad.gent/nl/samenleven-welzijn-gezondheid/nieuws-evenementen/o…

Dit signaal omvat meerdere signalen.

Aanvaarden van een referentieadres voor zelfstandig rondtrekkende groepen is geen lokale regelgeving. Het aanbod reguliere standplaatsen met mogelijkheid tot langdurig gebruik ten aanzien van deze doelgroep is inderdaad beperkt doch zit ook vervat in signaal 45.

Update 9 april 2021

In functie van verdere opvolging dient dit signaal gepreciseerd te worden: 

• Het Loket Migratie zelf heeft geen indicatie van dit fenomeen in de zin dat dergelijke stromannen mee aan het loket zouden staan. Mogelijks blijven zij 'op de achtergrond'? Is er meer info beschikbaar over de concrete werkwijze van deze stromannen? 
• Er is sprake van betaalde stromannen die meegaan het loket migratie om het recht op verblijf of medische kaart af te dwingen. Het loket Migratie is echter niet bevoegd voor de afgifte van medische kaarten. Is er misschien verwarring met de dienst Vreemdelingen van het OCMW? Of doet het probleem zich op beide locaties voor?
• Er zouden ook steeds meer mensen zonder wettig verblijf proberen om via een schijnerkenning van hun kind aan een verblijfsvergunning te geraken via de regeling van gezinshereniging. De cel Schijnrelaties van de dienst Burgerzaken onderzoekt momenteel of dergelijke stijging kan worden afgeleid uit hun dossiers.  

Update 24 nov 2022

De cel Schijnrelaties van de dienst Burgerzaken stelt in hun dossiers momenteel geen stijging vast in het aantal schijnerkenningen. 

De titel ‘Sociaal Isolement’ wijst op zowel eenzaamheid als op sociaal isolement. Beide problemen worden door elkaar gehaald en maar vergen eigenlijk een andere aanpak.

Sociaal isolement is het objectief vast te stellen beperkt aantal sociale contacten en klein sociaal netwerk. Eenzaamheid is een gevoel van gemis aan verbondenheid met anderen om je heen (=subjectief). Beiden zijn vaak in elkaar verweven en versterken elkaar, maar dit is niet altijd het geval. Iemand met een relatie en veel vrienden kan zich zeer zeker eenzaam voelen.

Inzetten op buren en wijken

De dienst Ontmoeten en Verbinden (OTV) zette tijdens corona massaal in op dorpelbezoekjes en alternatieve verbindende acties.: cité-bingo’s, kleine animatieacts tijdens de dag van de buren of verlicht je straat in de winterperiode. Veelal waren dit initiatieven in samenwerking met partners en bewoners uit de wijk, al dan niet in de schoot van de wijkactieteams.  Uitzonderlijk werden in alle 25 wijken van de stad in december 2020 – januari 2021 kwetsbare bewoners (die dreigen geïsoleerd te worden) of actieve buren en vrijwilligers in het kader van de actie ‘covitesse’ bezocht door teams artiesten en wijkwerkers. In sommige wijken werden ‘straatambassadeurs ingeschakeld’: bewoners die ondersteund worden om nieuwe buren te onthalen. Vaak hebben zij het beste zicht op het isolement van sommige buren en kunnen ze verbinding maken met andere buren.

OTV zette ook meer in op herkenning en ontmoeting in de publieke ruimte. Her en der zijn leefpleinen opgestart (zeker rond sociale woonblokken) of werd geëxperimenteerd met tijdelijke invullingen om van deze plaatsen gedeelde plekken te maken.

Veel initiatieven via Wijk Aan Zet konden niet doorgaan (ook de aanvragen vielen terug), maar creatievelingen bedachten hier en daar een coronaproof alternatief.

Ook in 2021 werkte de dienst ontmoeten en verbinden op hetzelfde elan verder. Buurtwerkers bleven de straat opgaan, en voerden talloze dorpelgesprekken. De nieuwjaarsacties en buurtfeesten werden in een nieuw jasje gestoken. Er werd ingezet op kleinere, maar meer straat- en pleinacties. Op vele plaatsen werden ook de lichtjes- of raamtekeningenacties verder gezet. Veelal op vraag van buurtbewoners zelf.

In najaar 2021 en voorjaar 2022 konden ontmoetingen opnieuw opstarten, zowel in de Open Huizen als de buurtcentra. De behoefte om elkaar weer te ontmoeten was torenhoog.

Tijdens de zomer van 2022 werden 12 leefpleinen en 20 bottomup-straten opgestart. Via Samen aan Zet werden tal van (kleine) bewonersinitiatieven opnieuw ondersteund.

Buurtwerkers merkten alvast dat de vele kleine activiteiten een verschil maakten en soms zelfs beter werkten om mensen uit hun isolement te halen dan de grotere, klassieke evenementen. Zij willen hier dus zeker verder op blijven inzetten… De grootschalige centrale nieuwjaarsrecepties van weleer werden in 2022 dan ook in grote mate vervangen door meerdere activiteiten of tientallen bewonersinitiatieven in de eigen straat en leefomgeving.

Het risico dat heel wat mensen hun gestegen energiefactuur niet zouden kunnen betalen en dus nood zouden hebben aan warme pleisterplekken, werd eind 2022 hiervoor initiatief genomen tot het aanbieden van meer dan 70 warme winterplekken. Burgers konden in buurtcentra, open huizen, bibliotheken, musea, LDCs, sociale restaurants, buurthuizen gaan warmen, werken,… Dit (deels extra) aanbod en toeleiding vormde natuurlijk ook een extra initiatief tegen vereenzaming.

Buren voor buren is een aanbod vanuit de lokale dienstencentra waarbij ingezet op het bevorderen van sociaal contact, praktische hulp, enz. Via huisbezoeken worden oudere bewoners met een hulpvraag gekoppeld aan buren die op de hulpvraag kunnen ingaan. De huisbezoeken gebeuren door  een antennemedewerker,  een buurtzorger en vrijwilligers. Tijdens de corona-pandemie gingen LDC’s hun huisbezoeken nog meer toespitsen op mensen die een grotere kans hadden om kwetsbaar te zijn (meestal gericht op oudste en alleenstaanden buurtbewoners). In 2021 werden meer dan 3000 huisbezoeken gedaan in de 25 Gentse buurten.  Tijdens deze contacten werden meer dan 250 burenhulpvragen gedetecteerd waar meer dan 150 aan hulpvaardige buren aan werden gekoppeld. In 2022 waren dat er ongeveer 300. 75% daarvan kon gekoppeld worden aan een hulpaanbod van buren. De meest gedetecteerde burenhulpvraag was  de vraag naar gezelschap. De vraag naar gezelschap stijgt ieder jaar tav andere burenhulpvragen. Naast de sterke focus op burenhulp werden er ook meer dan 250 hulpvragen gedetecteerd die aan professionals gekoppeld werden. In 2022 waren dat er meer dan 300.

Project ‘Eenzaamheid en sociaal isolement’

Van april tot eind 2021 werden 141 initiatieven die inwerken op sociaal isolement en eenzaamheid op Gentse grondgebied/beschikbaar voor de inwoner, in kaart gebracht. Van daaruit werden drempels en hiaten binnen dit aanbod in kaart gebracht en nagegaan hoe daarop verder ingezet kan worden. Daarnaast werd ook gewerkt aan taboedoorbreking.

De inventarisatie en oplijsting van drempels en hiaten werd met alle gecontacteerde initiatieven verspreid ter kennisdeling.

Vanuit een SWOT-analyse werden 22 actiepunten geformuleerd. In samenwerking met diverse diensten wordt hieruit begin 2022 een actieplan gepuurd. Ondertussen werd de campagne ‘Het einde van Eenzaamheid’ uitgewerkt die als doel heeft om vrijwilligers te ondersteunen in het herkennen en omgaan met signalen van eenzaamheid en sociaal isolement. Vrijwilligers bleken uit de analyse immers nauw en verbindend contact te leggen met de doelgroep, maar zijn zich vaak niet bewust of weten niet hoe om te gaan signalen.

De vorming weer in 2022 gegeven aan ca 120 vrijwilligers. Ook 50 professionals kregen deze vorming. Daarnaast werd in juni 2022 een inspiratiedag eenzaamheid georganiseerd in het SMAK. Zo'n 80 (=volzet) aanwezigen uit het middenveld en stadsdiensten waren aanwezig. Op dat moment werd ook gepolst naar interesse in het project KrachtVeer. Vanuit verschillende wijken was hierin interesse. Alle voorbereidingen werden getroffen om in 2023 in 5 wijken van start te gaan met een traject.

10-daagse van de Veerkracht 2021: ‘Ontmoeten en verbinden’

De 10-daagse is (1-10 oktober) is een jaarlijks terugkerend event georganiseerd door Dienst Regie Gezondheid en Zorg. Voor het eerst werd gewerkt met een thema. Er werden in samenwerking met heel veel partners tientallen activiteiten opgezet rond ‘Ontmoeten en Verbinden’. Wandelingen, theater, lezingen, film, workshops en cursussen.. Voor het eerst waren daar ook heel wat wijkgerichte partners bij. Op die manier werd een nieuw en ander publiek bereikt.

Daarnaast werd gekozen voor een campagne (‘Babbelkont’) die burgers aanzette tot het starten van een verbindend gesprek via gespreksstarters aan 5000 zitplaatsen verspreid over de Stad. De campagne kreeg veel aandacht en positieve reacties uit allerlei hoeken. De campagne liep tussen begin september en eind oktober 2021.

LDC’s en Project ‘Zin in vriendschap’

De 11 lokale dienstencentra hebben een decretale opdracht in de strijd tegen eenzaamheid. Naast de ontmoetingsfunctie, zijn ze een vindplaats/trefpunt voor senioren, mantelzorgers en kwetsbare buurtbewoners. Zo is er extra aandacht voor mensen die alleen zitten, een eerste keer komen, enz. Elke activiteit heeft een contactpersoon die zorgt voor warm onthaal, de verbindingsfiguur is, maar bvb ook mensen contacteert die uit beeld geraken. In sommige LDC’s is er een ‘babbeltafel’: een fysiek punt om warm onthaal te doen. Om gebruik te maken van het aanbod warme maaltijden, is eenzaamheid een criterium voor toekenning.

Daarnaast hebben LDC’s een maatschappelijk werker en psycholoog die in consulten extra aandacht heeft voor eenzaamheid. Tot slot zorgt een antennemedewerker en/of buurtzorger als: outreachend medewerker voor de brug tussen de thuissituatie en het LDC. Ze hebben dus een heel belangrijke rol in de strijd tegen eenzaamheid, zeker op vlak van detectie. Het project ‘Buren voor buren’ is er eentje van (zie hoger). De lokale dienstencentra hebben ook een telefoonster en/of -cirkel.

De psychologen van de ldc’s plannen voor 2022 het project ‘Zin in vriendschap’. Dit wordt stapsgewijs uitgerold in diverse ldc’s en bevat drie luiken: eerst wordt ingezet op kennisversterking en bewustwording bij eigen personeel en medewerkers. In het tweede luik gebeurt hetzelfde voor de vrijwilligers van het dienstencentrum, zeker zij die actief zijn in de bar, onthaal, telefoonster, enz. In het derde luik wordt ingezet op de bezoekers met een infosessie over eenzaamheid en daarna een driedelige reeks waarbij handvatten worden aangereikt aan het doelpubliek.

Psycho-educatie

De Dienst Regie Gezondheid en Zorg zette in najaar 2021 een gebundeld aanbod op van psycho-educatieve cursussen en groepsbijeenkomsten. Dit in samenwerking met oa. Herstelacademie Gent en The Human Link. De cursus ‘Eenzaamheid’ (3 sessies) was onderdeel van dit aanbod en wordt in 2022 herhaald.

Wijkgezondheidscentrum De Kaai zette in mei 2021 i.s.m. het museum Dr. Guislain een interactiegroep op: ‘Eenzaam ben ik nooit alleen’. Deelnemers konden aan de hand van een object van het museum meer vertellen over zichzelf en in interactie gaan met anderen. De reeks bestond uit 7 sessies. Deelnemers aan de sessies getuigden dat ze tot andere inzichten kwamen m.b.t. eenzaamheid en negatieve denkpatronen verbraken. Hiernaast zetten de deelnemers stappen naar het georganiseerde vrije tijdsaanbod alsook naar hulpverlening.

LUS vzw

LUS vzw ondersteunt reeds jaren mensen die opnieuw verbinding zoeken met anderen om zich heen via de methodiek van LUS-groepen. Vrijwilligers brengen familie, vrienden, kennissen en buren (terug) bij elkaar. Ze praten en denken samen na hoe ze een LUS kunnen vormen rondom een invdividu. Via een convenant met de Stad Gent, werden minstens 15 extra LUS-trajecten opgestart met/voor Gentenaars. Deze LUS-groepen blijven lopen, tot zolang de centrale persoon in die groep ermee wil doorgaan. Ook voor 2022 was er ondersteuning voor evenveel op te starten trajecten via een convenant.

Broeinest vzw

Broeinest vzw geeft workshopsessies aan jongvolwassenen rond thema's zelfliefde, zelfvertrouwen, jezelf durven zijn, enz. In elk van de workshops komt verbinding zoeken/maken en eenzaamheid wel ter sprake. In 2022 werden 115 sessies gegeven. 761 deelnemers volgden er een of meerdere. 24 jongvolwassenen volgden een individueel traject. Specifiek rond het thema eenzaamheid werden 11 trajecten gegeven (9x 3 sessies en 2x5 sessies) voor 76 studenten.

Dit thema wordt bekeken met een aantal collega's van andere diensten. Ook input van andere middenveldsorganisaties nemen we hierin mee. Naar aanleiding hiervan maken we een visienota op met een aantal concrete actiepunten.

Ondertussen zijn er 2 erkende verenigingen in het Gentse die hiermee aan de slag zijn gegaan. Deze 2 verenigingen krijgen subsidies van de Stad. Er is ook een groep studenten van de richting Toegepaste Psychologie die met één van de verenigingen zal samenwerken om meer opvanggezinnen te zoeken zodat er meer noodopvang kan zijn.

• Stadsbreed is de nood aan toegankelijke communicatie op maat van de doelgroep opgenomen in verschillende beleidsplannen (Communicatie en Merkbeleid, Burgerzaken en Publiekzaken en het Armoedebeleidsplan). Waar mogelijk pakken we pijnpunten in de eigen informatiedeling en communicatie aan, bijvoorbeeld door boodschappen (in brieven, brochures, folders, op de website,...) te herschrijven vanuit het perspectief van de ontvanger en met oog op heldere en (gender)inclusieve taal. Ook toegankelijk en helder beeldgebruik en eenduidige pictogrammen zijn hierbij van belang. Waar mogelijk zorgen we voor communicatie op maat van de wijk.
  Interactie en communicatie met en door deze doelgroepen speelt een belangrijke rol. De stadsdiensten (o.a. Communicatie) kregen of krijgen een bad in de gelijkekansenmethodiek, zodat ze hun eigen referentiekader kunnen uitbreiden, meer zicht krijgen op mogelijke drempels in hun communicatie en deze kunnen aanpakken. Focusgroepen, representatieve testpanels en good practices helpen de communicatie beter af te stemmen op de noden van de doelgroep. De dienst Lokaal Sociaal Beleid, de dienst Communicatie en De Zuidpoort vzw sloegen de handen in elkaar . In het project bekeken mensen met armoede-ervaring een aantal communicatiedragers van stadsdiensten en doen zij aanbevelingen om de communicatie te verbeteren. De inzichten die we opdeden kunnen we ook op andere bestaande en toekomstige communicatie toepassen. 
• Stad Gent zorgde voor een vertaling van de sociale kaart op burgerniveau, via het zakboekje en de vernieuwde webtool Met weinig geld leven in Gent. Gentenaars met een beperkt budget vinden er een thematisch overzicht van toegankelijke hulp- en dienstverlening in beknopte, heldere taal. De webtool verlaagt de drempel via duidelijke foto's van de organisaties en een interactieve routeplanner. Een nieuwe editie van het zakboekje komt eraan eind 2023.
• Dienst Communicatie werkt een aantal sjablonen uit voor heldere bewonersbrieven, oa op basis van de inzichten aangebracht door De Zuidpoort. De sjablonen zetten eenduidige taal en eenvoudige structuur voorop, met oog op begrijpbare brieven over diensten en thema's heen. 
• Dienst Communicatie werkt, samen met partners in Nederland, aan een 'universele iconendatabank'. Doel is een open databank met herkenbare en heldere iconen op te zetten voor gebruik door verschillende organisaties en overheden. In het voortraject is er aandacht voor onderzoek naar welke iconen universeel het best herkenbaar zijn. Het project houdt ook rekening met inclusiviteit.
• OCMW Gent voerde een gebruikersonderzoek uit naar hoe (potentiële) OCMW-cliënten online info zoeken over OCMW(-rechten). Op basis van de aanbevelingen uit dit onderzoek worden de webpagina's van OCMW Gent op de stadswebsite in de loop van 2023 vereenvoudigd en verbeterd. Daarbij houden we o.a. rekening met de vindbaarheid van contactgegevens en de complexiteit van de aangeboden info.
• OCMW Gent werkt ook aan de offline informatiedragers, in de vorm van een aantal heldere, thematische fiches die duidelijk weergeven wat de voorwaarden en procedures zijn om rechten aan te vragen. Deze fiches worden ook aan partners aangeboden als ondersteuning bij het gericht doorsturen naar OCMW Gent.
• Snel schakelen bij crisiscommunicatie: zowel bij de Oekraïne- als energiecrisis zorgde Stad Gent voor gerichte communicatie, met een overzicht van beschikbare hulp en laagdrempelige contactmogelijkheden. Waar nodig zetten we extra kanalen op. Communicatie rond Oekraïne werd ook vertaald.
• Eenduidige communicatie blijft echter een uitdaging, aangezien we als stad maar vat hebben op een deel van de communicatie en informatie die de burger bereikt. Door de veelheid van kanalen en communicatoren (lokaal, bovenlokaal, overheid, privé, middenveld,...) blijft het een opgave om de toegankelijkheid en enkelvoudigheid van informatie te garanderen.
   

Coronacommunicatie

• Het kostte enige tijd om de coronacommunicatie van Stad Gent beter af te stemmen op kwetsbare doelgroepen. Tijdens de eerste golf werd een werkgroep opgericht die de specifieke noden rond communicatie naar kwetsbare Gentenaars bekijkt. Enkele resultaten:
  • een webpagina met overzicht van de sociale initiatieven in coronatijd
  • een pictogrammendatabank die toelaat om coronamaatregelen snel en helder te communiceren (via afdrukbare posters - verdeling on- en offline via stad en middenveld)
  • meertalige en visueel uitgewerkte folders rond specifieke thema's (vb. ramadan, eindejaarsmaatregelen, vaccinatie,...),
  • filmpjes op sociale media met ECM-influencers, videoboodschappen (rond ramadan, maatregelen, vaccinatie,...), animatiefilmpjes (vb. rond eindejaarsmaatregelen, maatregelen aan de loketten), 
  • webinars om informatie te verstrekken aan middenveldorganisaties en stadspersoneel in samenwerking met een professor van UZ Gent, een imam, arts van Turkse origine en moderator van Marokkaanse afkomst: werking vaccin, vaccinatie en geloof (halal, ramadan,..), hoe mensen motiveren tot vaccinatie, omgaan met weerstand en twijfels,…
• Sommige doelgroepen zijn niet of moeilijk te bereiken via de beschikbare kanalen. Hier moeten we op zoek naar alternatieve pistes. Zo toonde de coronacrisis bv. aan dat nieuws uit het thuisland of berichtgeving via Facebook de lokale communicatie overstemt. Door bv. influencers uit de eigen gemeenschap in te schakelen probeert de stad de boodschap toch dichterbij de doelgroep te brengen.

Dit signaal werd geselecteerd voor het Sociaal Innovatiefonds 2022