Jongeren

31

Nood aan grotere sensitiviteit rond armoede en diversiteit

Binnen schoolteams is er nood aan meer kennis en vaardigheden rond omgaan met kwetsbare leerlingen en met de diversiteit binnen de school. Er volgt soms een harde aanpak op het gedrag en de problemen die deze leerlingen stellen. Daardoor daalt de schoolmotivatie van deze leerlingen nog meer.

  • Enkele voorbeelden:

    • Kinderen/jongeren met een migratie-achtergrond en nieuwkomers uit een OKAN-traject worden vaker geconfronteerd met het watervaleffect. Ze worden naar beroeps- en buitengewoon onderwijs doorverwezen, ook al zijn ze cognitief sterk genoeg.
    • Ze staan zelf weinig stil bij hun eigen interesses of talenten. Ze ontwikkelen geen toekomstvisie. Onderschatting beïnvloedt hun zelfbeeld. Ze worden niet gestimuleerd of uitgedaagd om hoge(re) doelen voorop te stellen.
    • Door het hoofddoekenverbod in sommige secundaire scholen, rest er voor meisjes met hoofddoeken maar een beperkte keuze aan studierichtingen (vaak BSO).
    • Anderstalige/meertalige kinderen en jongeren die zich willen inschrijven in een nieuwe school/nieuwe richting krijgen de vraag of hun Nederlands wel goed genoeg is om mee te kunnen. Al te vaak beschouwen scholen anderstaligheid als beperking in plaats van als een talent.
  • Kinderen/jongeren die te laat komen, mogen het ganse eerste lesuur niet meer binnen. Daarom komen leerlingen vaak helemaal niet meer opdagen.
  • Kinderen/jongeren die definitief uitgesloten worden van school, krijgen vaak geen alternatief aanbod om hun studietraject verder te zetten. Bovendien gebeuren die schorsingen meestal na de ‘telling van de leerlingen’ in februari. Die telling bepaalt de middelen van de school voor het volgend schooljaar .
  • Bij bepaalde jongeren wordt er geen gevolg gegeven aan spijbelen. De school geeft op, CLB weet zich geen raad meer en jongeren hebben het gevoel een vrijgeleide te krijgen. De bestaande instrumenten zoals het Steunpunt Leerrecht-Leerplicht, het overleg spijbelactieplan, het netwerk samen tegen schooluitval, zijn te weinig gekend en hoogdrempelig.
  • Kinderen/jongeren die voor 1 vak niet geslaagd zijn, moeten tegen hun wil van richting veranderen terwijl ze voor de rest goed meekunnen (cfr rapport Unia).
  • Kinderen die hun getuigschrift basisonderwijs niet behalen en op basis van leeftijd overgaan naar 1B, blijven te vaak in de B-stroom/BSO hangen. Er wordt vanuit de lagere school te weinig info gegeven over de mogelijkheden die kinderen hebben na 1B. Men hangt een zware negatieve beladenheid vast aan instromen in 1B, terwijl je dit ook kan zien als een kans.
  • Met de ouders wordt enkel in één richting gecommuniceerd en vaak enkel over slechte schoolresultaten. Ouders worden nauwelijks echt betrokken bij de schoolcarrière van hun kind. Nochtans beschikken ze over een grote ervaringsdeskundigheid. Ook met de digitalisering kunnen veel ouders niet mee. Ze krijgen een login voor Smartschool maar kunnen hier niet mee werken. Soms hebben ze niet de vaardigheden, bezitten ze geen computer, kennen ze het systeem niet of zijn ze de taal niet machtig. Op deze manier lopen ouders belangrijke informatie mis.

Sommige scholen, leerlingenbegeleiders en brugfiguren doen heel erg hun best om leerlingen aan boord te houden. Zij worden echter overbevraagd.

Thema's:
Onderwijs, leren en ontplooiing, Jongeren, Armoede, Asiel en migratie, Vlaamse overheid

  • Onderwijscentrum Gent ondersteunt, verbindt en inspireert kinderen en jongeren, ouders*, onderwijsprofessionals en hun partners, zodat kinderen en jongeren maximale ontplooiingskansen hebben om volwaardig deel te nemen aan de samenleving. Dit door in te zetten op thema's als welzijn, armoede, diversiteit, ouderbetrokkenheid, ... (https://stad.gent/onderwijscentrum-gent)
  • In het kader van de dag tegen armoede 2019, organiseert Onderwijscentrum Gent in samenwerking met het OCMW een vorming die open staat voor alle Gentse scholen.
  • De dag Tegen armoede 2019 staat in het teken van onderwijs. Er zullen extra acties gedaan worden om scholen te sensibiliseren en te mobiliseren om deel te nemen aan de dag tegen armoede op 17 oktober 2019.
  • In het kader van de dag Tegen armoede 2019 werd er samen met een aantal Gentse scholen een inspiratiebrochure opgemaakt zodat scholen die zelf aan de slag willen gaan rond armoedebestrijding hierin ideeën kunnen opdoen.

 

De Beweging voor Mensen met een Laag Inkomen en Kinderen (BMLIK) organiseert samen met haar ervaringsdeskundigen inspringtheaters ondermeer rond het thema onderwijs. Hierbij worden de kijkers geconfronteerd en gesensibiliseerd rond het thema, maar worden ze ook aangezet om actief mee te denken bij het zoeken van mogelijke oplossingen.

Een vaste vormingsmedewerker van het OCMW geeft samen met ervaringsdeskundigen workshops aan werknemers van Groep Gent, schoolteams en hulpverleners rond de impact van armoede. Aan de hand van getuigenissen brengen ervaringsdeskundigen hun kwetsbare verhalen en gaan in gesprek met de deelnemers zodat deze meer zicht krijgen op hun beleving en wat het betekent om te leven in kansarmoede.

'Kinderen eerst' is een werking van het OCMW Gent in het kader van de strijd tegen kinderarmoede.  Het betreft een onthaalfunctie in een aantal Gentse Scholen. We werken samen met een 50 tal scholen; in 18 scholen hebben we wekelijks of tweewekelijks een zitdag. Deze zitdag duurt gemiddeld 2 uur.  Met de andere scholen werken wij op vraag. Dit houdt in dat de school of de ouder/jongere rechtstreeks met ons contact kan opnemen om een afspraak te maken. Wij gaan voor deze afspraak ook langs op school of gaan eventueel op huisbezoek. Er kan ook op een andere plek worden afgesproken indien de ouder/jongere dit wenst.  Vanuit onze werking proberen we een antwoord te bieden op de vele welzijnsvragen die er in de scholen (school, ouders, leerlingen) leven.  We proberen via een outreachende aanpak meer gezinnen en jongeren te bereiken en op die manier als deelactor te proberen om het kinderarmoedecijfer te doen dalen.

Trajectbrugfiguren: Gaandeweg merken we dat de scholen die zich aanmeldden om een traject te starten rond ouderbetrokkenheid meer vragen hadden dan enkel dit item. Door de vraag te gaan verfijnen merken we dat de randvoorwaarden om te komen tot gedragen ouderbetrokkenheid onvoldoende zijn. De verschillende thema’s (meertaligheid, diversiteit, kansenbeleid, …) waarmee schoolteams  worstelen geven aan dat er nood is aan een integrale aanpak en het samen aanpakken van een breder schoolbeleid. Dit is volledig op maat en naar wens van de school. Door in gesprek te gaan, komt het gevoel van urgentie om meer in de diepte en op lange termijn te werken naar boven. Het besef van urgentie zorgt er ook voor dat er een wens naar verandering is. Deze verandering kan echter niet zomaar en plots gebeuren. Dit moet procesmatig, doelgericht en op lange termijn (met een maximum van 3 jaar) aangepakt worden.

Hierdoor worden de trajectbrugfiguren in een andere richting geduwd. Van ouderbetrokkenheid naar ondersteuning schoolbeleid. De urgentie om ons te verdiepen in andere thema’s komt aan de oppervlakte. De vragen zijn gebundeld rond het thema “superdiverse samenleving” (Dirk Geldof).De trajectbrugfiguren blijven vraaggestuurd werken en op maat van de school. Er dringt zich wel een andere aanpak (procesbegeleiding) en ondersteuning op. Deze bevindt zich zowel op het niveau van het schoolteam als op niveau van de trajectbrugfiguren  (voor welke doelgroep willen we wat doen en welke thema’s kunnen we al dan niet aanpakken, beroep doen op collega’s intern, extern?).

De Stap: CLB’s begeleiden het studiekeuzeproces van leerplichtigen. Indien de leerling zich in een grijze zone bevindt en dus niet duidelijk behoort tot een bepaald CLB (vb. hardnekkige spijbelaar, jongere in de integrale jeugdhulpverlening), kan deze leerling al dan niet met begeleider voor een persoonlijk gesprek over studiekeuze terecht bij De Stap.

Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 16 mei 2019

Vanuit Onderwijscentrum Gent zetten we in op het informeren, inspireren en sensibiliseren van schoolteams m.b.t. meertaligheid

Scholen ondersteunen in manieren om met de toenemende meertaligheid aan de slag te gaan en een rijke taalomgeving te stimuleren bij alle kinderen. Schoolteams, leraren en ouders krijgen tips om op een positieve en stimulerende manier aan de slag te gaan met meertaligheid. Via: website www.meertaligheid.be, vormingen en workshops (i.s.m. de PBD’s), tips en folders, proeftuinen en projecten. 

  • Conversatie op school

Conversatietafels in basisonderwijs bestaan al een aantal jaren, via het project ‘Conversatie op school’ (2017-2019) zijn we ook gaan experimenteren in het secundair onderwijs, met als resultaat de ‘Toolkit’. Conversatietafels hebben een dubbel doel: ouders die laag taalvaardig zijn in het Nederlands op een laagdrempelige manier oefenkansen bieden, en tegelijk ook de betrokkenheid van deze precaire groep ouders bij de school verhogen.

  • TRANSFAIR > sensibiliseren van schoolteams, ifv van sterker informeren en betrekken van ouders (van derdelanders) als het gaat over school- en studiekeuze

Sinds de zomer van 2018 loopt het project TRANSFAIR, met middelen van het Europees Fonds voor Asiel en Migratie (AMIF). De onderwijsloopbaan van derdelanders (inwoners met niet-EU-nationaliteit) verloopt vaak moeizaam, zeker tijdens de overgang van basis naar secundair of de stap van de eerste naar de tweede graad secundair. Ze komen niet altijd op de meest geschikte plek in het onderwijs terecht, wat gevolgen heeft voor hun latere onderwijsloopbaan en professionele carrière. Om dat aan te pakken, zet TRANSFAIR een veranderingstraject op met 7 Gentse scholen uit het basis- en secundair onderwijs, die onder begeleiding van Onderwijscentrum Gent, het Steunpunt Diversiteit en Leren (UGent) en de HoGent aan de slag gaan. Door ervaringen uit te wisselen, tools te ontwikkelen en methodieken uit te denken en uit te proberen, werken de deelnemende scholen aan een bewuster en krachtiger studiekeuzeproces, waarin ook de ouders en de leerlingen zelf een prominente plaats hebben.

  • Diversiteit > DISCO

Veel noden in het Gentse onderwijsveld als het gaat over diversiteit, maar om specifiek te weten wat er dan leeft en op welke vlakken scholen nood hebben aan ondersteuning of net goed bezig zijn, is er de Diversiteitsscreening Onderwijs (DISCO), die in samenwerking met het Steunpunt Diversiteit en Leren (UGent) afgenomen werd in de Gentse scholen. Op basis van de resultaten van die screening, die bij leraren de attitude en het bekwaamheidsgevoel inzake (omgaan met) diversiteit in kaart brengt, kunnen we dan als Onderwijscentrum concrete acties/beleid opzetten en gericht op zoek gaan naar partners.

33

Een tweede kans met financiële drempels

Mensen die tweedekansonderwijs volgen, komen niet in aanmerking voor een studietoelage, gratis studie-ondersteuning, …

Thema's:
Onderwijs, leren en ontplooiing, Jongeren

  • De Stap maakt je gratis wegwijs in alle mogelijkheden van volwasseneneducatie in Oost-Vlaanderen. Samen met de leerloopbaancoaches wordt op zoek gegaan naar een opleidingstraject op maat.  (https://www.destapgent.be/)

    • Enkele acties: investeren in leerloopbaanbegeleiding met kennis over het volledige onderwijs- en opleidingslandschap, verder inzetten op levenslang leren het aanbieden van informatiebemiddeling, trajectbegeleiding en coaching op maat van de lerende, het aanbieden van persoonlijke hulp bij digitaal ongeletterden (face-to-face), samenwerkingsverbanden uitbouwen , netoverstijgend samenwerken,…
    • Op onze agenda – nabije toekomst  - staat alleszins een uitwisseling over werking De Stap/WW aan de brugfiguren in Gent , medewerking aan het Techniekfestival in Flanders Expo en Future Fest in VDAB Wondelgem, medewerking aan traject MAACT OCMW Gent in de Krook,enz…
    • Onze vernieuwde De Wijze Stap  2019 is sedert 13 mei beschikbaar zijn. Ook daar wordt levenslang leren meer in de kijker gezet vanuit de vrije tijd, de beroepsgerichte opleidingen en de diplomagerichte trajecten.
    • De Stap heeft een signaalfunctie. Dit signaal wordt in overleg met partners, (lokaal) beleid ,… telkens opnieuw vanuit onze unieke positie (neutraal, netoverstijgend, los van een opleidingsinstelling,…)meegenomen/gesignaleerd.
    • Na GOAL – Guidance and orientation for Adult Learners – ERASMUS+ project GOAL – Guidance and Orientation for Adult Learners werd een lerend netwerk leerwinkels (dit netwerk bestaat uit de huidige leerwinkels in Vlaanderen) geïnstalleerd. Ook dit signaal wordt via dit lerend netwerk verder .  meegenomen/gesignaleerd. Partner in Operatie Geslaagd en lid van de kernwerkgroep volwasseneneducatie OC Gent
  • Word Wijs! biedt ongekwalificeerde jongeren tussen 17 en 25 jaar die wonen, werken of studeren in Gent – gratis en op vrijwillige basis – informatie en coaching bij het kiezen, studeren en behalen van een kwalificatie of een diploma secundair onderwijs met als doel hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. (https://destapgent.be/wordwijs)

 

Gratis studieondersteuning voor studenten voortgezet onderwijs

  • Auxillia: studenten voortgezet onderwijs kunnen bij Auxillia terecht voor gratis studieondersteuning.
  • Woensdagklas: Ex-OKAN leerlingen uit de toren van Babel die voortgezet onderwijs volgen kunnen voor gratis studieondersteuning terecht bij de Woensdagklas. 

 

Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 16 mei 2019

34

Het M-decreet mist zijn doel

Het M-decreet is binnen het reguliere onderwijs niet alleen zwaar voor leerkrachten. Het werkt vaak ook demotiverend voor de leerling. Cognitief sterkere leerlingen ergeren zich aan cognitief zwakkere leerlingen en de cognitief zwakkere leerlingen geraken gefrustreerd omdat ze harder moeten werken en toch slechtere punten halen. Binnen het buitengewoon onderwijs ontstaat een verschuiving en komt een steeds grotere concentratie aan leerlingen met zwaardere problemen voor. Er is onvoldoende ondersteuning om de doelstellingen van het M-decreet kwalitatief te verwezenlijken. Hierdoor voelen verschillende actoren zich onvoldoende gewapend om met de huidige diversiteit in de klas om te gaan en iedereen de aandacht en ondersteuning te bieden waar hij/zij recht op heeft.

Thema's:
Onderwijs, leren en ontplooiing, Jongeren, Vlaamse overheid

Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 16 mei 2019

Binnen het dagelijks bestuur van LOP Gent basisonderwijs en binnen de werkgroep buitengewoon onderwijs komt dit thema regelmatig aan bod en indien nodig wordt een initiatief genomen om stappen te zetten naar de Vlaamse overheid.

35

Schools aanbod sluit onvoldoende aan op de interesses van jongeren

Niet alle opleidingen worden op alle niveaus gegeven (vb. sportopleiding niet op BSO-niveau, schrijnwerkerij niet op TSO-niveau, ...). Daardoor kunnen jongeren niet volgen wat hen interesseert op hun schoolniveau.

Thema's:
Onderwijs, leren en ontplooiing, Jongeren

Vanuit het Onderwijscentrum Gent worden binnen het inspiratietrajecten Operatie Geslaagd 15 Gentse secundaire scholen begeleid via intervisies en een Massive Open Online Course om een schoolspecifiek actieplan opstellen, waarmee ze inzetten op meer gekwalificeerde uitstroom. Het centrale thema is een autonomieversterkend en verbindend schoolklimaat en hierin is natuurlijk bij uitstek aandacht voor het inspelen op de interesses van jongeren.

Levenslang leren staat centraal in een veranderende samenleving – er zijn naast het schoolse aanbod ook ruime mogelijkheden om bij te leren na/naast het leerplichtonderwijs. De Stap informeert jongeren hierin. Neutrale , netoverstijgende en domeinoverstijgde leerloopbaanbegeleiding vanuit een helikopterperspectief op trajecten in secundair onderwijs én in trajecten na het secundair onderwijs  in volwasseneneducatie.

Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 16 mei 2019

De digitale tienerpas 

De Tienerpas is een tool waarmee jongeren inzicht en eigenaarschap krijgen in eigen talent, als hefboom voor keuzes in hun onderwijsproces en op de arbeidsmarkt. Het is een digitaal talentportfolio van de leerling, op maat van een tienerleven.

Elke jongere heeft het eigenaarschap over de eigen Tienerpas. De tool gaat dus niet over de jongere, maar is van de jongere. Die documenteert zelf eigen talenten en passies en krijgt zo een handleiding van zichzelf.

Op die manier krijgt de leerkracht als coach een houvast voor het voeren van talentgesprekken. De Tienerpas kan ook gebruikt worden als feedback- of reflectie-instrument, als basis voor een leerling- en-oudergesprek, enz.

De Tienerpas sluit aan bij de nieuwe eindtermen binnen het secundair onderwijs en biedt de leerling inzicht in een eigen mogelijk leertraject, waarbij eigen talenten maximaal zichtbaar worden gemaakt en keuzes hierop afgestemd kunnen worden.

Waarom?

Op onze Vlaamse scholen leren onze leerlingen in de eerste plaats wat eindtermen voorschrijven. Het maken van een studiekeuze in overeenstemming met de passies en talenten van leerlingen wordt al ad hoc door gepassioneerde leerkrachten in kaart gebracht, meestal zonder systematische opvolging. Vooral jongeren uit kansengroepen krijgen niet altijd de kans om een goed geïnformeerde, bewuste keuze te maken die aansluit bij hun talenten en competenties. Tienerpas kan hier een antwoord op geven: http://pro.vanbasisnaarsecundair.be/onderzoeksresultaten

Impact

Door het gebruiken van de Tienerpas, geven we jongeren een taal om zichzelf in kaart te brengen en hier in een veilige context over te spreken met volwassenen. Op die manier verhoogt hun zelfkennis. We maken kinderen en jongeren sterker om levenskeuzes te maken en verhogen ouderbetrokkenheid. Bij uitbreiding kan de tool gebruikt worden door iedereen die op zoek wil naar eigen talenten, dus op termijn ook door werkzoekenden, in samenwerking met VDAB-loopbaanbegeleiders enz.

Jazz project - Kompanjon

De overstap van het lager naar secundair onderwijs voor jongeren uit de kansengroepen verloopt niet altijd makkelijk.  Al te vaak worden deze jongeren vroegtijdig naar de B-stroom gestuurd. Een verkeerde studiekeuze kan leiden tot demotivatie en soms ook tot een vroegtijdige schooluitval.  Uit de ervaringen stellen we vast dat de ouders soms maar moeizaam de weg naar informatie over het secundair onderwijs vinden. Het aanbod is groot en divers, maar ook complex voor mensen die minder vertrouwd zijn met de organisatie van het onderwijs in Vlaanderen. Een goed overwogen advies van de klasleerkrachten is uiterst belangrijk, dit advies wordt door de ouders doorgaans gevolgd. (zie ook onderzoek Transfair). Kompanjon vzw komt aan deze nood een stuk tegemoet via het specifieke project: Jongeren-aan-zet waarbij er met studenten aan huis gewerkt wordt met jongeren vanaf het 5de  leerjaar basisonderwijs. De ondersteuning en coaching zet in op: talenten en mogelijkheden, leren leren, zelfstandig werken, planning en organisatie, kennis van de structuur van het secundair onderwijs, zinvolle vrijetijdsbesteding … Hierbij werken we ook samen met het Beroepenhuis.

36

Nood aan brugfiguren in het secundair onderwijs

Net als in het basisonderwijs, slaat het project brugfiguren in het secundair onderwijs belangrijke bruggen tussen school en ouders. De brugfiguren fungeren als een soort coach die leerling en ouders kan begeleiden in het maken van een studiekeuze en hen kan helpen oriënteren (vb. na OKAN-onderwijs). Een verlenging van het project lijkt zinvol.  

Thema's:
Onderwijs, leren en ontplooiing, Jongeren

Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 16 mei 2019

De brugfiguren worden verder uitgebreid.

Een van de doelstellingen van De Stap is  (Lerende) netwerken en samenwerkingsverbanden verstevigen en verder uitbouwen. Brugfiguren zijn hierin een belangrijke partner. Op 7/6 staat een werkoverleg/uitwisseling brugfiguren  en vorming over de werking van De Stap op het programma

Via de projectoproep van het OCMW wordt in HTISA een brugfiguur ingezet voor de tweede en de derde graad van het Secundair Onderwijs

38

Nood aan aangepast werk voor laaggeschoolden

Er is te weinig aangepast werk voor kwetsbare laaggeschoolden (jongeren met een BSO of TSO- diploma, anderstaligen, …). Daardoor leveren intensieve sollicitatietrainingen en nazorg na doorstroming weinig op. Ze vinden geen job waarvoor ze werden opgeleid of enkel een interim job en hebben daardoor een laag inkomen. Ook na een eerdere job kunnen ze nauwelijks aan de slag ondanks de opgedane ervaring.

Thema's:
Werk, Jongeren, Vlaamse overheid

1. Omgevingsanalyse

zie beleidsnota Werk en Economie , blz 37 https://stad.gent/sites/default/files/media/documents/Beleidsnota%20Werk%20en%20sociale%20economie%202020-2025.pdf

Het genoemde signaal 38 is slechts één onderdeel/symptoom van een veel grotere en complexere problematiek/uitdaging op de arbeidsmarkt. In het kort :

  • Te lage participatie van specifieke groepen in de bevolking. Mensen met een migratieachtergrond, personen met een arbeidshandicap, laaggeschoolden en +-ers zijn te weinig aan de slag.
  • Terwijl Gent meer jobs heeft dan werkzoekenden, blijven heel wat mensen (langdurig) werkzoekend. Er is sprake van een echte mismatch tussen wat gevraagd en aangeboden wordt op de arbeidsmarkt !
  • De evolutie naar een arbeidsmarkt met een groter belang voor hoger gekwalificeerde jobs, ten koste van het middensegment, zet zich voort ! Vooral aan de bovenkant van de arbeidsmarkt, bij de geschoolde jobs, kampt men met een aanzienlijk aantal knelpuntvacatures.
  • De sociale economie biedt kansen aan mensen voor wie de stap naar de reguliere economie te groot is. Er zijn momenteel zo’n 1.500 personen in tewerkgesteld. De vraag naar werk binnen de sociale economie is echter groter dan het aantal beschikbare plaatsen.

 

  1. Het nieuwe Bestuursakkoord  (2019-2024)

Omvat een aantal ambities inzake Werk :
•    (...) richten we in samenwerking met een aantal partners een House of Skills op. Daarin ontwikkelen we loopbaanprogramma’s om werkenden en werkzoekenden met een beperkte afstand tot de arbeidsmarkt te helpen zich verder te ontplooien. Zo worden mensen weerbaarder en kunnen ze beter om met de uitdagingen van een bewegende arbeidsmarkt en conjunctuurschommelingen.
•    We zorgen voor een actieve begeleiding van Gentenaars, met speciale aandacht voor de meest kwetsbaren. We verbinden daarom de bestaande begeleidingsprogramma’s bij VDAB en andere partners. De klemtoon ligt op de verwerving van 21ste-eeuwse vaardigheden.  De begeleiding gebeurt gedifferentieerd, op mensenmaat en op basis van een realistisch stappenplan dat de werkzoekende zelf mee aanstuurt. We stimuleren levenslang leren voor zowel werkenden als werkzoekenden om hun persoonlijke ontwikkeling en inzetbaarheid op de arbeidsmarkt te verhogen. We werken hiervoor samen met het jeugdwelzijnswerk, het onderwijs en andere partners.

  1. Tijdens een gezamenlijk forum van het Lokaal Welzijnsbeleid

kwamen de signalen mbt jongeren aan bod. Rond het thema onderwijs, werk en jongeren werden enkele insteken en suggesties gegeven. verslag gezamenlijk forum LWB 16 mei 2019

4. Het Arbeidspact : samen werken aan de Gentse arbeidsmarkt van de toekomst

De Stad Gent, VDAB en de sociale partners lanceerden op 2 juli 2019 een ambitieus Arbeidspact voor Gent. Met om te starten twintig acties helpen ze samen 2.500 werkzoekende of anders-actieve Gentenaars aan werk. Het arbeidspact is een soort collectieve agenda met een groot aantal pijlers. Daar zijn allerlei projecten onder te plaatsen.Het pact richt zich ook op de arbeidsmarkt van de toekomst: inclusieve werkvloeren, levenslang leren en werkbaar werk staan centraal.

Het beheer ervan ligt in handen van de stuurgroep van het Arbeidspact. De omzetting in de praktijk gebeurt door Gsiw (Gent, stad in werking) (een breed partnerschap op Gents grondgebied met actoren op vlak van werk, begeleiding, loopbaan, opleiding, onderwijs

De inhoudelijke lijnen van het Arbeidspact staan omschreven in de beleidsnota ‘Werk en Sociale Economie’ (ddd 20 okt 2020). Je vindt er het opzet & de visietekst, de 3 belangrijkste doelstellingen, de 3 sporen en de horizontale actielijnen. En ook de plannen, projecten en voorziene acties.

We verwijzen in het kader van signaal 38 naar enkele toepasselijke projecten. Meer info in de genoemde beleidsnota.  

  • Matchmakers (van school naar werk): verbinden onderwijs en arbeidsmarkt. (blz 16)
  • Leren op de werkvloer voor iedereen  (van school naar werk) : duaal leren (blz 17)
  • Jobteam Gent : (weer aan het werk) (blz 18)
  • Bijkomende initiatieven(blz 19) : Hier worden een reeks initiatieven genoemd om specifieke groepen die sterk ondervertegenwoordigd worden op de arbeidsmarkt te stimuleren en ondersteunen om stappen naar werk te zetten: asielzoekers, langdurig werkzoekenden, vrouwen met een migratie-achtergrond.

https://stad.gent/sites/default/files/media/documents/Beleidsnota%20Werk%20en%20sociale%20economie%202020-2025.pdf

5. Het project Digital skills van GSIW 

Met het project Digitaal Werkt! wil Stad Gent extra inzetten op het ondersteunen van werkzoekenden die tegen problemen aanlopen omdat ze weinig of geen digitale vaardigheden hebben. Ook in de zoektocht naar werk gebeurt er steeds meer online: vacatures zoeken, je VDAB-dossier beheren, interimkantoren die loonfiches en dergelijke digitaal doorsturen… Maar ook het hebben van een e-mailadres, een goede profielfoto of de weg kunnen vinden naar een sollicitatie via je smartphone zijn tegenwoordig bijna onmisbaar als je werk zoekt.

Het project gaat uit van het partnerschap “Gent, stad in werking” en werkt op 3 sporen:

  • Vorming voor werkzoekenden rond digitale vaardigheden
  • Vorming voor arbeidsbemiddelaars
  • De ICT-Steward

 

6. Addendum Arbeidspact : relancemaatregelen Corona (sept 2020)

Voor mensen die reeds voor COVID langdurig op zoek waren naar werk , is het nog moeilijker geworden een job te vinden. Daarenboven wordt ook niet iedereen even hard getroffen door de crisis. Zo vallen werknemers uit de ‘flexibele schil’(bijvoorbeeld uitzendarbeid of andere flexibele arbeidsvormen) buiten het vangnet van de tijdelijke werkloosheid.

Op langere termijn blijven de uitdagingen voor de arbeidsmarkt echter dezelfde. De transitie naar digitaal werken is zo mogelijk nog versneld door COVID. Het blijft belangrijk om nu niet alleen de ‘brand te blussen’ maar om meteen toekomstgericht te heropbouwen.

De situatie die ontstaan is door COVID vraagt om relancemaatregelen, die de nieuwe en acute problemen op korte termijn aanpakken. Stad Gent maakte daarom 775.000 euro extra vrij voor relancemaatregelen rond Werk en Sociale Economie. Stad Gent ondersteunt de relance voor de Gentse arbeidsmarkt op vijf domeinen. (blz 29).

7. Extra : Oproep voor innovatieve projecten (dec 2020)

Nog steeds in het kader van het Arbeidspact, stellen we vast dat er extra ingezet moet worden op enkele complexe uitdagingen die tot nogtoe onderbelicht bleven. Daarom trekt de stad 600.000 euro uit om  En innovatieve projecten te ondersteunen, die lopen van 1 mei 2021 tot 31 mei 2023.

8. Sociaal Innovatiefonds

Goedgekeurd project Sociaal Innovatiefonds van Open Knowledge Belgium gaat hierop verder: HackYourFuture Lab @Ghent. Meer info 

Goedgekeurd project Sociaal Innovatiefonds van Sociale Kruideniers Gent gaat hierop verder: Solidaire Kruidenier Meulestede Pilootproject. Meer info

Goedgekeurd project Sociaal Innovatiefonds van Refu Interim gaat hierop verder : Project Refu Recruit. Meer info

Meer info in de lange versie versie van de opvolging

39

Overgang onderwijs naar werk en omgekeerd loopt niet vlot

Jongeren worden op school te weinig voorbereid op de arbeidsmarkt.  Wanneer jongeren na een tijdje werken toch een diploma willen behalen, blijkt de terugkeer naar onderwijs heel moeilijk. Vaak kunnen ze pas opnieuw gaan studeren na fiat van de VDAB, de RVA of in sommige gevallen het OCMW. Tenminste als ze een vervangingsinkomen willen behouden zonder ook nog te moeten solliciteren. De enige uitzondering hierop zijn de opleidingen tot knelpuntberoepen.

Thema's:
Werk, Jongeren, Onderwijs, leren en ontplooiing

Onderwijscentrum Gent ondersteunt, verbindt en inspireert kinderen en jongeren, ouders*, onderwijsprofessionals en hun partners, zodat kinderen en jongeren maximale ontplooiingskansen hebben om volwaardig deel te nemen aan de samenleving. Onderwijscentrum Gent doet dit door onder andere te werken rond het thema arbeidsmarkt door mee te werken aan een sterke wisselwerking tussen onderwijs en arbeidsmarkt, waarbij de jongere centraal staat. (https://stad.gent/onderwijscentrum-gent/arbeidsmarkt).

Enkele voorbeelden van projecten:

  • Partner onderzoeksproject: "duaal leren als hefboom voor jeugdwerkgelegenheid in grootsteden"
  • Binnen het project Skills Navigator wordt er oa ingezet op het installeren van WerkGeversArrangement/WerkPlekLeren rekening houdend met de nodige skills en schoolgaande/werkende/werkzoekende jongeren (16-26jarige) beter of opnieuw te oriënteren.

Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 16 mei 2019

De Stap is expert in leerloopbaanbegeleiding 

  • De Stap ontwikkelt jaarlijks de brochure De grote stap. Secundair onderwijs in de regio Gent met het volledige overzicht van de scholen, netoverstijgend en de brochure De wijze stap. #LevensLangLeren Oost-Vlaanderen. Het is belangrijk dat een volledig, compleet en correct overzicht gegeven wordt over ALLE opleidingsmogelijkheden.
  • Leerwinkel Oost-Vlaanderen  het expertisecentrum onderwijs en opleiding ondersteunt CLB, arbeidstrajectbegeleiders, studietrajectbegeleiders, OCMW-begeleiders, hulpverleners in welzijn en gezondheid. in functie van onderwijsloopbaan/leerloopbaan vragen van de cliënt.
  • De Stap werkt samen, wisselt uit en ondersteunt bij de overgang onderwijs-arbeidsmarkt  en terugkeer naar onderwijs/opleiding. Samenwerken met de werkwinkels, VDAB, erkende centra voor loopbaanbegeleiding en samenwerken met partners uit onderwijs, arbeidsmarkt, welzijn en cultuur om ongekwalificeerde uitstroom terug te dringen en jeugdwerkloosheid tegen te gaan.
  • Acties: Techniekfestival, Future Fest VDAB, Cultuurmarkt, Jobbeurs Gent  SID-in studiedag voor professionelen (doelgroep: ICLB Gent, CLB GO! Gent, VCLB Gent en leerlingenbegeleiders in secundair en begeleiders hoger onderwijs)

 

Wijs aan’t werk (WAW) neemt leerlingen uit de 3de graad secundair onderwijs mee op sleeptouw en informeert hen correct over hun eerste stappen op de arbeidsmarkt. WAW is het kosteloze vormingsaanbod waarin leerlingen op een prikkelende wijze geïnformeerd worden over starten als werknemer.  Meer info

 

Goedgekeurd project Sociaal Innovatiefonds van Open Knowledge Belgium gaat hierop verder: HackYourFuture Lab @Ghent. Meer info 

43

Generalistische hulp- en dienstverlening ziet door het bos de bomen niet meer

Kwetsbare mensen krijgen nauwelijks begeleiding naar het gepaste hulpverleningsaanbod en te weinig ondersteuning als het gaat om rechtenuitputting. Vaak hebben hulp- of dienstverleners onvoldoende zicht op wat er allemaal bestaat en hoe het is georganiseerd (vb. jeugdhulpverlening, psychische zorg voor jongeren, zorgaanbod voor vluchtelingen, …). Ze geven niet mee welke documenten mensen moeten meenemen als ze worden doorverwezen en waar ze die kunnen vinden, …

Thema's:
Zorgaanbod, Jongeren, Asiel en migratie, Informatie en communicatie, Ouderen

Zowel binnen departement sociale dienstverlening als binnen het geïntegreerd breed onthaal wordt werk gemaakt van dit probleem, onder meer door de opmaak van een informatiesysteem en afspraken tussen de kernpartners van het GBO. Gezien de schaalgrootte van de stad en de complexiteit van het welzijnslandschap is dit echter een aanzienlijk werk.

Er zijn natuurlijk diverse 'deelsectoren' die met hetzelfde probleem kampen en evengoed inspanningen doen...

Zie ook: www.socialekaartvangent.be, www.wegwijsingent.be en www.metweiniggeld.be

44

Tragiek van de grijze zone

Mensen die aan niet genoeg of aan te veel verschillende criteria voldoen (te jong/oud, te ziek/niet ziek genoeg, …), vallen overal buiten en krijgen geen zorg op maat.

  • Casus: Irma en André (80-plus) zouden graag beroep doen op thuiszorg aan verlaagd tarief. Irma is erg ziek en André moet voor een groot deel zelf instaan voor de zorg van zijn zieke vrouw. Ze komen niet in aanmerking voor een verlaagd tarief omdat ze een te hoog gezinsinkomen hebben (circa € 50 per maand teveel). Ze zitten in de grijze zone. Dit is erg jammer, want het koppel zou gebaat zijn met extra hulp.
Thema's:
Zorgaanbod, Jongeren, Vermaatschappelijking van de zorg, Ouderen

Op basis van deze ene casus is het niet evident een precies beeld te krijgen over hét probleem. Wat is precies die 'grijze zone' en wie vertoeft er (jammerlijk) in... Dit zou in eerste instantie beter in kaart gebracht moeten worden ipv te spreken over 1 anecdote.  Anderzijds wordt het probleem wel reeds langer aangekaart, vaak mbt tot de meest kwetsbare inwoners van gent met een zware multiproblematiek en een verleden van (over)last.

Het bepalen van criteria om aanspraak te kunnen maken op een specifieke vormen van hulp of dienstverlening is vaak geen lokale bevoegdheid en we hebben hier dan ook weinig impact op. In het verleden werden vanuit het lokale politiek bestuur wel reeds formele signalen gestuurd naar de bevoegde bovenlokale verantwoordelijken om een aantal problemen aan te kaarten. 

In het buitenland bestaan wel voorbeelden van ofwel ketenregie of van hulpverleningsnetwerken die het principieel engagement nemen om gelijk welke situatie op te nemen en steeds samen naar een oplossing te zoeken. Kern van de zaak ligt in de capaciteit (personeel, middelen, flexibiliteit) en het aanklampende engagement om samen met betrokkenen hardnekkig naar een oplossing te zoeken

47

Nood aan psychosociale hulpverlening op maat van jongeren®

Het is moeilijk om door te verwijzen naar contextuele jeugdhulpverlening[1]. Het aanbod is groot maar gefragmenteerd, niet laagdrempelig, niet outreachend of de jongeren komen niet in aanmerking. Ook zijn er vaak lange wachtlijsten terwijl het gaat over precaire situaties die onmiddellijk daadkracht nodig hebben.

 

[1] een vaste begeleider ondersteunt gezinnen met kinderen waar opvoedingsmoeilijkheden zijn in een zoektocht naar een positieve dynamiek

Thema's:
Zorgaanbod, Gezondheid, Jongeren, Persoonlijke en psychische problemen

Samen1Plan Gent is een nieuw opgestart samenwerkingsverband tussen RTJ-aanbieders (intersectoraal) actief in het Gentse, het Welzijnsoverleg Regio Gent vzw en de lokale overheid Stad Gent en OCMW Gent ondersteund door en met linken naar Huis van het Kind Gent, Provinciaal Crisisnetwerk, RADAR (netwerk geestelijke gezondheid kinderen, jongeren en hun context), Huis voor Jongeren Gent (OverKop Gent), onderwijs (scholen) via TOPunt vzw (i.e. de sectoroverschrijdende samenwerking van de 3 CLB’s in Gent), en de vorming van de eerstelijnszone in Gent. 

Het is ontstaan onder impuls van de Vlaamse oproep 'meer capaciteit en meer samenwerking in de rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp' en sluit aan bij het beleidssignaal. De missie van Samen1Plan Gent is om kinderen, jongeren en gezinnen in Gent tijdige en betekenisvolle jeugdhulp te bieden indien daar nood aan is.

Acties van de afgelopen maanden:

- sinds 15 november 2018 is het verbindingsteam actief in Gent. Zij kunnen via de brede instap worden betrokken indien de reguliere hulpverlening geen tijdige of gepaste hulp kan bieden. Het is de keuze van het netwerk om dit verbindingsteam flexibel en wijkgericht in te zetten.  Het verbindingsteam wil betekenisvolle hulp bieden door een gezin te helpen om vanuit de eigen kracht en het netwerk (sociaal en professioneel) een antwoord te vinden op de eigen bepaalde doelen.

- sinds 1 maart 2019 zijn twee eerstelijnspsychologen actief. Zij bieden kortstondige hulp bij milde psychologische klachten van kinderen.

In het komende jaar wordt verwacht door de Vlaamse overheid dat een 1g1p registratiesysteem wordt uitgerold dat zal monitoren welke vraag welk traject volgt. Met de huidig aanwezige middelen voor Gent zullen er zeker hiaten blijven bestaan, maar het is wel de bedoeling van het netwerk om de aanwezige middelen zo goed mogelijk in te zetten. Het monitorsysteem zal helpen om de sterktes en de pijnpunten beter in kaart te krijgen, en eventuele bijsturingen te maken.