Jongeren
64
Financiële drempels naar openbaar vervoer
In het algemeen is openbaar vervoer duur. Voor mensen zonder wettig verblijf is bovendien enkel het duurste systeem (bus- of tramkaartje of 10-rittenkaart) toegankelijk en dus onhaalbaar. Daarom proberen ze soms zonder vervoerbewijs mee te rijden. Als ze betrapt worden, riskeren ze niet alleen een boete van de Lijn, maar ook een boete van € 200 omdat ze illegaal in het land verblijven. De Lijn blijft jarenlang met behulp van een incasso-kantoor achter de betaling aan zitten. Als mensen dan eindelijk in orde geraken met hun papieren en een domicilie-adres hebben, wacht hen een opgelopen boete van duizenden euro’s.
Kinderen zonder wettig verblijf onder de 14 jaar krijgen een Buzzy Pazz via school. Nu de Buzzy Pazz een MOBIB-kaart met pasfoto is, zorgt dit voor een extra drempel. Gelukkig heeft Stad Gent voor een oplossing gezorgd (gratis kaart, mogelijkheid tot gratis foto, voorlopige lijnkaart tot zolang de MOBIB-kaart niet in orde is, aanvraag via de school of de dienst asiel- en vluchtelingenbeleid). Alle kinderen met een Kids ID kregen de MOBIB-kaart automatisch opgestuurd.
- Ongeveer 5900 Gentse kinderen bleken geen Kids ID en dus geen pasfoto te hebben via het rijksregister. Dit is 23% van de kinderen tussen 6 en 14 jaar.
Door de inspanningen van De Lijn i.s.m. het Onderwijscentrum Stad Gent stelden 95% van de jongeren zonder pasfoto in het rijksregister via verschillende aangeboden kanalen een pasfoto beschikbaar. Er zijn dus nog ongeveer 300 kinderen die niet reageerden of zelfs niet gecontacteerd konden worden. Mogelijks woont een deel daarvan intussen niet meer in Gent.
Omdat i.k.v. GDPR een MOBIB-abonnement niet kan toegekend worden zonder de uitdrukkelijke toestemming van de gerechtigde, wordt momenteel de werkwijze voor het automatisch en gratis toekennen van dit abonnement aan 6- tot 14-jarige Gentenaars onder de loep genomen.
68
Gebrek aan nabij aanbod en betaalbaar voor kwetsbare kinderen en jongeren®
Er is een gebrek aan ‘nabije’ en goedkope voorzieningen voor kwetsbare kinderen (en hun ouders) en jongeren:
- aan plekken waar kinderen en jongeren rustig kunnen studeren,
- aan voorzieningen (inloopteam, spelotheek, overdekte speel- of sportruimte)
- aan vakantieaanbod voor jonge schoolgaande kinderen tussen 2,5 en 3 jaar
- aan beschutte hangplekken voor jongeren.
(Kwetsbare) jongeren worden vaak geviseerd en niet getolereerd door volwassenen.
- Op het vlak van buitenruimte woont 94,4% van de jongeren op 1000 meter van open jeugdruimte, en woont 71,2% van de Gentse inwoners en 74,1% van de kinderen op 400 meter van speelruimte. Binnenruimte is er veel minder. Bron: Stad Gent
(zie ook overzicht acties ikv rapportage kindvriendelijke stad)
Vanuit de Dienst Kinderopvang is het traject rond Afstemming van vrijetijd en kinderopvang met een pilootproject in Sluizeken Tolhuis Ham opgestart waarbij het de bedoeling is sterker samen te werken ikv de noden rond opvang. Ook hier blijft, ondanks diverse maatregelen, de nood aan opvang nog altijd veel groter dan het aanbod.
De Jeugddienst zet verder in op het geven van laagdrempelige informatie rond vrijetijd en beschikt naast een infobalie ook over een medewerker die diverse oudergroepen afgaat a.d.h.v. de methodiek ‘Onbekend is onbemind’. Ook de UiTPAS (o.a. met kansentarief) kan ter plekke verkocht worden. Daarnaast wordt ingezet om intermediairen goed te informeren over het laagdrempelig aanbod in Gent. Voor elke schoolvakantie wordt er een nieuwsbrief opgemaakt met een opsomming van alle laagdrempelige activiteiten.
Heel wat grote spelers (Freetime, Ideekids, enz.) en meer en meer aanbieders gericht op jeugd werken ondertussen met de UiTPAS en voorzien een kansentarief.
Brede school zet sterk in op een vrijetijdsaanbod na schooltijd en organiseert ook in de zomervakantie kampen. Ook zij gebruiken de UiTPAS.
Er is sinds 2017 een samenwerkingsovereenkomst met vzw Sportaround voor de organisatie van Omnisportactiviteiten voor Gentse kinderen. Zij bereikten hiermee een 1.200-tal kinderen tijdens naschoolse opvang, zomerwerking en bij evenementen en zitten in op trajectbegeleiding. Daarnaast kwam ook binnen de Sportdienst een diversiteitsmedewerker.
In 2020 werd het vrijetijdsaanbod sterk uitgebreid (zie het signaal rond toegankelijk aanbod). Er werd verder ingezet op de promotie van de UITPAS met kansentarief. Via de werkingsverslagen werd er getoetst of jeugdverenigingen de UiTPAS al dan niet kenden en of ze hier meer info over wensen te krijgen. Verenigingen die interesse en/of vragen hebben zullen gecontacteerd worden. Verenigingen die momenteel al aangesloten zijn en vragen hebben, worden in de dagelijkse werking verder op weg geholpen door overlegmomenten die op regelmatige basis doorgaan met collega’s van UiTPAS.
Goedgekeurd project Sociaal Innovatiefonds van WGC Brugse Poort gaat hierop verder: Buurt in beweging voor kwetsbare kinderen met overgewicht. Meer info
76
Grote druk op vrouwen en meisjes met migratieachtergrond
Bij vrouwen en meisjes met een migratieachtergrond komen vaak psychosomatische klachten en psychische problemen voor. Dit heeft verschillende oorzaken. Familie en samenleving stellen te hoge verwachtingen en voorzien te veel opdrachten ten aanzien van deze vrouwen en meisjes. Daarnaast is er te weinig afstemming tussen verschillende diensten (vb. kinderopvang, inburgering, …). Dit zorgt voor extra druk en stress.
Voorbeelden:
- In de klas worden moslimmeisjes geconfronteerd met het feit dat ze van hun ouders zeer weinig mogen. Ze merken daar dat hun leeftijdsgenoten en hun soms jongere broers wel van alles mogen (in het weekend een keertje uitgaan, gaan shoppen, …).
- Nog altijd worden meisjes verloofd met partners waar ze zelf niet mee instemmen. Ouders maken afspraken, zonder dat de meisjes het eens zijn met deze keuze.
- Casus: Ahmet, Fatma en hun 4 kinderen krijgen reactie van de buren omdat ze onderling hun eigen taal praten. De buren nemen er aanstoot aan dat ze geen Nederlands met hun kinderen spreken. Fatma volgt een inburgeringscursus, maar heeft het heel moeilijk om de les altijd bij te wonen. Ze zorgt voor 4 kinderen en haar man Ahmet zit in een rolstoel. Ze probeert de lessen vol te houden, want anders krijgt ze een boete. Ze wil de cursus afwerken en eventueel nog naar school gaan. Haar schoonmoeder vindt echter dat ze thuis moet blijven, voor de kinderen zorgen en koken. Dat is haar rol als vrouw en moeder.
Dit signaal werd besproken binnen de Dienst Gelijke Kansen, met IN-Gent en met vzw JONG. We wensen vrouwen en meisjes als actor te benaderen en minder als slachtoffer. In die zin is het signaal nogal eenzijdig. Tevens denken we dat we een onderscheid moeten maken tussen nieuwkomers en mensen van 2de/3de generatie in aanpak.
We benaderen dit signaal graag op 3 manieren;
- Toegankelijkheid psychologische dienstverlening:
- We stellen voor dit vanuit Dienst Welzijn en Gelijke Kansen op te nemen met Team Gezondheid en Gezin.
- We stellen voor dit op te nemen als thema bij Univers’elle, het vrouwennetwerk van IN-Gent.
- Verwachtingen samenleving:
- In deze is nood aan een intersectionele benadering gender-herkomst die we meenemen in ons antidiscriminatie-, gender-, alsook integratiebeleid.
- Er wordt werk gemaakt van voldoende toegankelijke kinderopvang voor vrouwen/mannen die een inburgeringscursus volgen.
- Met het aanbod vierde pijler in het inburgeringstraject (sociale netwerken) wensen we elke verplichte inburgeraar die niet studeert of werkt te bereiken.
- Dienst Welzijn en Gelijke Kansen neemt dit aandachtspunt op in de operationalisering van het Actieplan ADAR. In het bijzonder inzake de thema’s onderwijs en werk.
- Meisjeswerkingen vsw JONG: Alle werkingen van JONG erkennen de nood aan een apart meisjes aanbod. De fysieke afbakening en begrenzing waarop enkel meisjes op kunnen aansluiten biedt naast veiligheid ook feitelijk ruimte om plaatst te maken voor activiteiten die aansluiten op de noden en behoefte van de meisjes. Deze kunnen afwijken van het reguliere aanbod, waardoor een apart aanbod gericht op meisjes een duidelijke meerwaarde heeft en empowered werkt om meisjes te versterken in hun kwetsbaarheid.
Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 14 november 2019 bij interactiegroep 3
Goedgekeurd project Sociaal Innovatiefonds van Open Knowledge Belgium gaat hierop verder: HackYourFuture Lab @Ghent. Meer info
85
Te weinig toegankelijk en aangepast sport- en vrijetijdsaanbod voor kwetsbare kinderen en jongeren
Kinderen uit kwetsbare gezinnen kunnen minder gebruik maken van ‘wijze’ sport- en vrijetijdsactiviteiten dan hun leeftijdsgenoten uit sterkere gezinnen. Ze vinden hun weg niet naar het bestaande aanbod en er is een gebrek aan overzicht (dat van de Jeugddienst is onvoldoende gekend en niet gebruiksvriendelijk), afstemming en samenwerking. Ook de UiTPAS en andere tegemoetkomingen (mutualiteit, belastingen, …) zijn te weinig gekend en gebruikt.
Daarnaast is het aanbod na de schooluren en tijdens de vakanties te beperkt in de wijken waar zij wonen. Dit probleem is extra groot voor kinderen met specifieke zorgbehoeften en de jongste kinderen. 2,5 jarigen die al naar de kleuterschool gaan, kunnen in de vakantie vaak niet meer terecht in de kinderopvang en ze mogen nog niet deelnemen aan kampen.
Betaalbaarheid, bekendheid en bereikbaarheid zijn de meest evidente, maar zeker niet de enige drempels waardoor kwetsbare kinderen en jongeren zich minder inschrijven en sneller afhaken. Je moet lang op voorhand inschrijven. Vaak is de inschrijving online en zijn er wachttijden, …. Soms vertrouwt men het niet. Ook voor hulpverleners en andere sleutelfiguren is toeleiding naar vrijetijdsactiviteiten heel intensief en niet evident. Zij missen de nodige kennis en tijd voor een goede ondersteuning op dit vlak.
(zie ook overzicht acties ikv rapportage kindvriendelijke stad)
Het aantal bloklocaties voor studenten werd uitgebreid en een aantal kleinere projecten voor scholieren werden opgestart. De spelotheek in Nieuw Gent wordt dit jaar sterker uitgebouwd tot een ontmoetingsplek voor ouders in de buurt. Nieuw Gent kreeg een impuls op vlak van vrijetijd door middelen uit het Stadsvernieuwingsfonds en ook in Moscou wordt met verschillende organisaties samengewerkt om een sportaanbod te realiseren. Vanuit een samenwerking met verschillende diensten wordt ervoor gezorgd dat in 2019 in elke precaire wijk een vakantieaanbod komt van minstens 2 dagen. Mobiel jeugdwerk werd ingezet aan de Zuid en in de Muide. Dit neemt niet weg dat in sommige wijken (Sint-Bernadette, Macharius, enz.) de vraag naar een vrijetijdsaanbod groot blijft.
De voorbije legislatuur werd meer dan 10 ha park (her)aangelegd. In het kader van de speelweefselplannen in diverse buurten worden ook jongeren als prioritaire doelgroep meegenomen en in 2019 start een onderzoek naar meisjes in de publieke ruimte. Aan de zuid-site werd een piloot opgestart om samen met de jongeren een pop-up hangplek te realiseren, dit geldt ook voor de Wasstraat waar een hangplek voor en door jongeren en buurtbewoners werd geïnstalleerd. Op een 10-tal diverse locaties kwamen speelcontainers.
In een aantal wijken werd speelzones gecreëerd of vernieuwd met bijzonder aandacht voor Muide en Nieuw Gent. Op de Lubecksite werd sinds 2018 een bouwspeelplaats tijdens de zomerperiode georganiseerd.
Als Stad willen we ons engageren om te werken rond een positief klimaat voor jongeren in het algemeen. Jongeren mogen gebruik maken van en vorm geven aan de publieke ruimte. In 2019 wordt gewerkt aan een visietekst waarbij we het behandelen van klachten vanuit dit idee willen aanpakken (zowel politiek, als administratief).
Binnen de vakantiewerking van de Jeugddienst wordt er sterk over gewaakt dat het aanbod gratis of heel laagdrempelig is. Zo is er bewust voor gekozen om niet te werken met inschrijving vooraf ikv de Pretfabriek. Ouders kunnen zich de dag zelf, zonder vooraf in te schrijven, aanmelden. Sinds 2020 is de speelpleinwerking van de Pagadder geïntegreerd binnen de Jeugddienst.
Ook de Sportdienst heeft verschillende mogelijkheden om in te schrijven. Dit kan zowel via de website, ter plaatse op de Sportdienst als door telefonisch contact op te nemen voor een inschrijving. Er worden geen plaatsen gereserveerd voor kwetsbare groepen. Intermediairen kunnen indien nodig aftoetsen of ze nog extra mensen kunnen inschrijven.
Voor ouders die graag willen weten welke terugbetalingen er mogelijk zijn, is er ook een lijst met financiële tegemoetkomingen. Deze mogelijkheden worden steeds mondeling toegelicht door de medewerkers van de Jeugddienst. Er wordt ook ingezet op de promotie van uitpas met kansentarief en de JD organiseert infosessies hierrond.
Daarnaast zijn er diverse projecten rond diversiteit/toegankelijkheid binnen het jeugdbewegingswerk, onder impuls van de jeugddienst, ism de stadsondersteuners opgestart met als sterker in te zetten op het bereik van kwetsbare groepen. Het gaat oa over:
- KSAgroepen starten met occasioneel pleintjeswerk in oa Nieuw Gent, Watersportbaan en Ledeberg.
- Organisatie van een Open Kamp en Uitwijker door Scouts en Gidsen Vlaanderen
- Opstart van een nieuwe Akabegroep • Project XX - Samenwerking KSA, Chiro, Lionshulp en Jeugddienst rond ontmoeting tussen jongeren binnen en buiten de bijzondere jeugdzorg. Opvolging stuurgroep i.s.m. Radar
- OKAN-project – toeleiding van jonge nieuwkomers naar vrije tijd via toeleiding door jongeren uit de jeugdbeweging
- Organisatie van een vormingsavond en -weekend ivm maatschappelijk kwetsbare jongeren i.s.m. Bizon voor leiding uit een jeugdbeweging
- Organisatie grote open spelnamiddag door de Gentse FOS-groepen
In 2020 werd via een oproep Beestige zomer een extra aanbod van vrijetijdsactiviteiten gecreeerd. Buurtbewoners, zelforganisaties en jeugdwerkingen konden intekenen op deze oproep. Daarnaast werden extra mobiele jeugdwerkers, jeugdwelzijnswerkers ingezet in de wijken met de meest map. kwetsbare jeugd en/of werd een vrijetijdsaanbod voorzien. Dit zorgde voor een aanbod dat vanaf 2021 wordt uitgerol in wijken zoals Macharius, Watersportbaan, De Porre, Sint-Bernadette, enz.
Corona legde een druk op het jeugdwelzijnswerk en er werd gezocht naar alternatieve methodes om contact te houden met jongeren en hen te ondersteunen. Extra bloklocaties werden in het Kuipken, het ICC en DC Gentbrugge coronaproof georganiseerd?
Het vrijetijdsaanbod voor kinderen werd per wijk gebundeld en online ontsloten.