Gezondheid
12
Mondzorg duur en ontoegankelijk voor kwetsbare groepen®
Ondanks alle inspanningen (het project mondzorg Gent met verschillende partners en deelprojecten) blijft mondzorg duur en ontoegankelijk voor kwetsbare groepen:
- De derdebetalersregeling is beperkt tot enkele niet-technische handelingen, terwijl een tandarts vooral technische ingrepen doet.
- Tandartsen passen de derdebetalersregeling onvoldoende toe.
- Het is niet duidelijk welke tandartsen wanneer geconventioneerd zijn.
- Door deze drempels wachten mensen langer om naar de tandarts te gaan. Zo krijgen ze met de volgende zaken te maken:
- Als ze het voorbije jaar niet op controle gingen, verliezen ze de tussenkomst in de kosten.
- Te lang wachten verergert het probleem zodat de tand getrokken moet worden. Tandextractie wordt niet terugbetaald.
- Hun tandprobleem veroorzaakt andere moeilijkheden: ze kunnen niet werken, komen minder buiten, en bovenop ontstaan nog andere gezondheidsproblemen, …
- Op de Gezondheidsraad van 1 april 2019 is dit thema uitvoerig besproken. De lokale hefbomen zijn hier echter beperkt. De Gezondheidsraad stuurde een brief naar het RIZIV met aanbevelingen voor het nieuw te onderhandelen akkoord tussen de tandartsen en de ziekenfondsen. Jan De Maeseneer en Jacques Vanobbergen gingen in de zomer 2019 naar een overleg met het RIZIV alsook naar de commissie van de tandartsen met de ziekenfondsen, waar zij de kans kregen niet alleen de derdebetalersregeling bij -18 en 75+ te verdedigen, maar ook de mogelijkheid voor een complementair betalingssysteem voor tandartsen, de betaling en de rol van de mondhygiënisten etc.
- Binnen het project Ieders Mond Gezond werden ondertussen 20 mondzorgcoaches opgeleid om kwetsbare mensen zonder wettig verblijf of in armoede te begeleiden naar de tandarts. Dat schept vertrouwen bij de tandarts omdat op die manier er nauwelijks no show is en de tandarts ook geïnformeerd wordt over het toe te passen betalingssysteem.
Goedgekeurd project Sociaal Innovatiefonds van WGC Nieuw-Gent gaat hierop verder: Zet je tanden er in. Een project voor betaalbare mondzorg in Nieuw Gent. Meer info
13
Nood aan psychische hulp voor vluchtelingen met traumatische ervaringen
Er is onvoldoende aangepaste psychische hulpverlening voor (minderjarige) vluchtelingen met traumatische ervaringen. Onbehandelde trauma’s van vluchtelingen kunnen leiden tot verslaving, dakloosheid en agressieproblemen. En ook in België blijven deze vluchtelingen zich vaak zorgen maken over achtergebleven familieleden in oorlogsgebied.
Ook jongeren die in een precaire verblijfssituatie leven, hebben psychosociale ondersteuning nodig. Ze leven in moeilijke omstandigheden, botsen vaak op onbegrip in hun omgeving, hebben veel twijfels en weinig toekomstperspectief. Ze weten niet waar ze hun prioriteiten moeten leggen: onderwijs, werk, huisvesting, hygiëne, …
Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 16 mei 2019
CGG Eclips start binnenkort met een aanbod in samenwerking met Stad Gent en OCMW.
Meer info volgt.
Solentra: helpdesk voor vluchtelingen
Deze helpdesk is elke werkdag rechtstreeks te bereiken door de vluchteling en dit om in te staan voor:
- psychosociale ondersteuning
- detectie van ernstige problemen
De helpdesk wordt bemand door Solentrapsychologen die de vluchteling verder helpen in zijn eigen taal (voorlopig in de drie meest voorkomende talen).
0800 35 247
10u - 12u Dari en Farsi
15u - 17u Arabisch
Goedgekeurd project Sociaal Innovatiefonds van Kom even Praten gaat hierop verder: Platform voor psychosociale ondersteuning voor dove en slechthorende jongeren en volwassenen in Gent. Meer info
14
Zwarte lijst in de psychiatrische zorg®
In bepaalde psychiatrische centra werkt men met een zwarte lijst om opname te weigeren omwille van vroegere incident(en). De afspraken rond die lijst zijn onduidelijk. Wanneer kom je op de lijst? En vooral, wanneer geraak je er terug af?
- Casus: Milan werd onlangs geweigerd omwille van een incident van 10 jaar geleden.
15
Pesten bij jongeren
Kinderen en jongeren ervaren steeds vaker pestgedrag en agressie. De huidige pogingen om er iets aan te doen, helpen onvoldoende. Soms versterken sociale media het pestgedrag. Door het gebruik van sociale media neemt het aantal betrokken toe en duurt het pesten langer. Omgekeerd worden kinderen en jongeren ook uitgesloten en gepest omdat ze geen sociale media gebruiken.
- Een UGent-onderzoek uit 2017-2018 bij 1.600 Vlaamse scholieren tussen 12 en 18 jaar toont aan dat 48% van de leerlingen in het secundair onderwijs al gepest werd en dat 18% bekent zelf al iemand gepest te hebben.
- In 2017 waren 416 minderjarigen het slachtoffer van slagen en verwondingen. Dit is 17% van het totaal aantal slachtoffers. Bron: cijfers politie Gent, 2017
Weinig nog in beweging met betrekking tot dit signaal.
Er zijn verschillende acties/projecten die op school lopen. Maar niet gemakkelijk om hier overzicht van te hebben.
Vanuit de Stad willen we:
- inzetten op veerkracht en weerbaarheid
- inzetten op gebruik van sociale media (via jeugdwerkingen, ...)
* Maar stap 1 is het overzicht maken van wat er al gebeurt
* Maar stap 2 inspelen op de lacunes die dan duidelijk worden (door bv. bemiddeling aan bieden, ...)
Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 16 mei 2019
Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 14 november 2019 bij interactiegroep 3
Goedgekeurd project Sociaal Innovatiefonds van Kom even Praten gaat hierop verder: Platform voor psychosociale ondersteuning voor dove en slechthorende jongeren en volwassenen in Gent. Meer info
16
Inzagerecht e-dossiers onvoldoende gekend
Patiënten en cliënten hebben inzagerecht in hun medisch dossier en dossiers opgemaakt door sociale hulpverleners. Ze kunnen bepaalde zaken die niet meer relevant zijn, verwijderen of onzichtbaar maken voor andere zorgverstrekkers. Kwetsbare mensen zijn daar vaak niet van op de hoogte. Of ze zijn niet mondig genoeg om ernaar te vragen. Soms kunnen ze door laaggeletterdheid of anderstaligheid de inhoud niet/onvoldoende lezen.
Op 25 april zal in het kader van de Eerstelijnszone Gent een eerste actiegroep doorgaan rond toegankelijkheid waarbij vanuit de verschillende signalen (uit de signalenbundel en andere) rond toegankelijkheid van gezondheids- en welzijnszorg een aanzet zal gedaan worden voor een actieplan 2020-2021 voor de voorlopige Zorgraad van de Eerstelijnszone Gent. Dit signaal zal daarin meegenomen worden.
17
Supplementen op 1-persoonskamer in het ziekenhuis
Patiënten krijgen onvoldoende informatie over de extra kosten in een 1- persoonskamer. Ze worden soms een 1-persoonskamer aangepraat of ze denken dat ze recht hebben op een tussenkomst via hun hospitalisatieverzekering.
Bij aanmelding bij het ziekenhuis moet er verplicht een opnameverklaring ondertekend worden door de patiënt. Er wordt gevraagd of mensen een eenpersoonskamer willen. Indien zij dat willen, wordt er gevraagd of zij op de hoogte zijn van de supplementen die zij dan aangerekend krijgen. Er wordt gevraagd aan de medewerkers (onthaalmedewerkers, medewerkers spoed,...) om dit grondig uit te leggen. Bij de meeste ziekenhuizen is er daarom een pre-opname balie waar meer tijd kan genomen worden om uitleg te geven aan mensen die dan wel vóór hun opname hier de tijd voor moeten nemen. Vanuit het idee van zelfregie van de patiënt, is het immers noodzakelijk dat mensen zich op voorhand goed informeren. Ook de artsen zelf kunnen hier een rol spelen om mensen goed te informeren als ze worden doorverwezen naar het ziekenhuis.
Verschillende jaren geleden werd door de Gezondheidsdienst een studiedag georganiseerd rond wegwijs in het gezondheidszorgsysteem voor medewerkers in de eerstelijn. De Dienst Welzijn en Gelijke Kansen bekijkt of dit nog eens kan georganiseerd worden, waarbij dit thema mee aan bod kan komen.
18
Personenalarmsysteem zinloos voor mensen zonder netwerk
Het personenalarmsysteem (PAS) is onbruikbaar voor mensen die geen netwerk hebben of geen netwerk in de nabijheid. Dit vergt immers een cascade van mensen die opgebeld kunnen worden op het moment dat de persoon het alarm activeert. Er bestaat een professionele PAS met enkel zorgverstrekkers. Deze is niet goedkoop en dus niet realistisch voor kwetsbare groepen.
Binnen het project “woonzorgzone Ledeberg” , werd met diverse actoren een personenalarmsysteem ontwikkeld voor senioren die geen of te weinig mantelzorgers hadden. Dit aanbod werd uitgebreid naar alle senioren in Gent. Momenteel bieden 2 organisaties PAS met professionelen aan; Wit gele kruis en Z-plus.
Voor Gentenaars met een laag inkomen , kan er gekeken worden of zij in aanmerking komen voor de mantelzorgpremie. Indien zij hiervoor in aanmerking komen , dan kunnen ze dit bedrag gebruiken om oa. deze PAS te betalen. Het is ook voor deze doelgroep belangrijk om te checken of ze recht hebben op IGO ( inkomensgarantie ouderen) of op de THAB ( nu onderdeel van de vlaamse sociale bescherming). OCMW Gent zet sinds verschillende jaren promotieacties op rond IGO en THAB. Er staan oa. artikels in het stadmagazine, tijdschrift Wijs, op broodzakken,… We roepen alle actoren die bij senioren aan huis gaan op om standaard na te zien of mensen recht hebben op deze tussenkomsten of hen door te verwijzen naar hun mutualiteit om dit te onderzoeken.
Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 14 november 2019 bij interactiegroep 1
19
Ingave in vaccinnet
Verschillende diensten (arbeidsgeneeskundige diensten, Fedasil Gent) dienen vaccins toe (vb. tetanus) aan patiënten zonder (correcte) ingave in vaccinnet. Hierdoor gaat die informatie verloren.
Antwoord Fedasil
In normale omstandigheden gebeurt vaccinatie als volgt:
- volwassenen: eerste vaccins op dispatching (aanmeldcentrum Brussel, bij het verzoek tot internationale bescherming)
opvolgvaccinaties in de centra
-kinderen tot 6 jaar: K&G in de centra
-6 tot 18 jaar: CLB in de centra
Op dispatching kunnen de vaccins nog niet in vaccinnet worden ingegeven omdat de mensen nog niet over een Nationaal Nummer beschikken, dit komt pas enkele weken later. Bij de herhalingsvaccin moeten de beide vaccins dan in vaccinnet worden ingegeven. We hameren hier wel op bij de verpleegkundigen in onze centra mede omdat de return van nieuwe vaccins hier van afhangt.
Als vaccinnet dus onvoldoende is ingevuld geweest, kan dit zijn omdat de eerste vaccins uiteindelijk niet werden ingegeven. Daarnaast kan het te maken hebben met de vaccins gegeven door K&G of CLB.
Fedasil Gent bestaat eigenlijk niet en heeft ook nooit bestaan, de RENO was onder senior assist (opvangpartner). Wij hebben toen ook op vaccinnet gewezen.
Antwoord Kind & Gezin
Kind & Gezin registreert in mirage dat gekoppeld is aan vaccinnet. De verpleegkundigen houden hun vaccinatieschema nauwlettend bij, dat is immers een indicator waarrond wordt gewerkt.
Vaccineren is in België niet verplicht, behalve voor polio. Kind & Gezin motiveert wel tot vaccineren en stelt vooral vast dat dit moeilijk is bij moeilijk bereikbare doelgroepen.
20
Ongezond media-gebruik
Niet iedereen gaat op een gezonde manier met digitale media om. Dit brengt nieuwe vormen van grensoverschrijdend gedrag en verslaving met zich mee. We merken een toename van game- en gokverslaving (niet alleen via internet).
- 3% van de Belgische 18-plussers gamede problematisch. Bij Vlaamse scholieren lag dit cijfer in 2015-2016 op 12%.
Bron: factsheet gamen 2017 VAD
- In België hadden in 2016 naar schatting 467.081 18-plussers problemen met gokken. Het ging om 386.240 risicovolle spelers en 80.841 problematische gokkers. 72% is roker, 20% heeft een alcoholprobleem, 19% gebruikt cannabis. Ze hebben vaker somatische problemen, slaapproblemen, angst, depressie, en ook relationele en financiële problemen.
Bron: factsheet gokken 2017 VAD
Wat gebeurt er al?
1. Via Bureau Aanspreek Punt scholen (Politie): workshops rond mediagebruik
2. Via CGG Eclips: workshops rond gamen en mediagebruik
3. jeugdinspecteurs hebben vorming gevolgd: icoachvorming (via childfocus)
4. verschillende programma's lopen rond verhogen van weerbaarheid en veerkracht: bv. machtig, rots en water (in OVERKOP, VZW Jong,...)
Wat staat er nog te gebeuren?
1. extra aandacht in de beleidsnota drugs: vergrootte inzet op weerbaarheid en veerkracht --> er wordt nagedacht over een plan van aanpak
Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 14 november 2019 bij interactiegroep 3
30
Nood aan doelgroepspecifieke thuislozenzorg®
In de thuislozenzorg moet er extra aandacht gaan naar jongeren, gezinnen met kinderen, mensen die gedwongen moeten verhuizen, bejaarden en zieken. Deze groepen komen nu soms in de nachtopvang terecht terwijl dit echt geen plaats noch oplossing is voor hen.
Voorbeelden:
- Kinderen zitten moe in de klas omdat ze pas na 21u of 22u binnen kunnen in de nachtopvang.
- Kinderen verblijven er samen met mensen met psychische of verslavingsproblemen.
Dakloze jongeren vormen een onzichtbare groep. Toch zijn er een 250-tal minderjarige daklozen zijn (zie signaal 1).
Door sloop of renovatie van woningen moeten mensen gedwongen verhuizen. Ze vinden geen alternatief. Zo komen gezinnen op straat terecht.
- Sinds eind 2016 is er een stijging merkbaar van het aantal 60-plussers in de nachtopvang tot 7,6% begin 2018. Sinds september 2017 wordt specifieke gezinsnachtopvang voorzien. Over de gezondheidstoestand van de cliënten van de nachtopvang weten we het volgende (februari 2018): Bron: CAW Oost-Vlaanderen Nachtopvang Gent
Vanuit de regie dak-en thuislozenbeleid wordt gezocht naar hoe er kan tegemoet worden gekomen aan de verschillende signalen zoals hierboven geformuleerd:
- In verband met kinderen: kinderen horen niet in de nachtopvang terecht te komen. De nachtopvang is geen plaats voor kinderen. Vanuit deze optiek en de vaststelling dat in uiterste nood er een vangnet dient te zijn voor dakloze gezinnen werd in het najaar van 2017 een gezinsnachtopvang opgestart. Hier kunnen gezinnen terecht vanaf 18u en zijn er 4 gezinsplaatsen waar deze gezinnen terecht kunnen. Dit komt tegemoet aan zowel de vraag naar vroegere openingsuren als aan de bezorgdheid over de mix van kinderen met andere doelgroepen.
Sowieso zijn dakloze gezinnen een prioriteit. Vanuit verschillende diensten wordt er heel sterk ingezet om deze gezinnen zo snel mogelijk uit hun situatie van dakloosheid te krijgen en trajecten te doorlopen richting structurele oplossingen.
- In verband met dakloze jongeren: dit signaal wordt inderdaad via verschillende fora aangeduid. Jong Gent in Actie toont ook met regelmaat aan welke penibele situatie deze jongeren in moeten overleven. Vanuit de regie zijn er momenteel overleggen lopende met de jeugdhulp. Daarnaast is er sedert een aantal jaren ook een versnelde toewijs van een sociale woning mogelijk voor jongeren uit de jeugdzorg.
Kinderen en jongeren worden in het komende Armoedebeleidsplan als prioritaire doelgroepen bekeken.
- In verband met stijging van het aantal ouderen: vanuit de ouderenzorg werden reeds enkele acties opgezet om aan deze noden tegemoet te komen. Vanuit het departement Ouderenzorg werden bvb. acties ondernomen om sneller te kunnen doorverwijzen naar een assistentiewoning.