Gezondheid
47
Nood aan psychosociale hulpverlening op maat van jongeren®
Het is moeilijk om door te verwijzen naar contextuele jeugdhulpverlening[1]. Het aanbod is groot maar gefragmenteerd, niet laagdrempelig, niet outreachend of de jongeren komen niet in aanmerking. Ook zijn er vaak lange wachtlijsten terwijl het gaat over precaire situaties die onmiddellijk daadkracht nodig hebben.
[1] een vaste begeleider ondersteunt gezinnen met kinderen waar opvoedingsmoeilijkheden zijn in een zoektocht naar een positieve dynamiek
Samen1Plan Gent is een nieuw opgestart samenwerkingsverband tussen RTJ-aanbieders (intersectoraal) actief in het Gentse, het Welzijnsoverleg Regio Gent vzw en de lokale overheid Stad Gent en OCMW Gent ondersteund door en met linken naar Huis van het Kind Gent, Provinciaal Crisisnetwerk, RADAR (netwerk geestelijke gezondheid kinderen, jongeren en hun context), Huis voor Jongeren Gent (OverKop Gent), onderwijs (scholen) via TOPunt vzw (i.e. de sectoroverschrijdende samenwerking van de 3 CLB’s in Gent), en de vorming van de eerstelijnszone in Gent.
Het is ontstaan onder impuls van de Vlaamse oproep 'meer capaciteit en meer samenwerking in de rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp' en sluit aan bij het beleidssignaal. De missie van Samen1Plan Gent is om kinderen, jongeren en gezinnen in Gent tijdige en betekenisvolle jeugdhulp te bieden indien daar nood aan is.
Acties van de afgelopen maanden:
- sinds 15 november 2018 is het verbindingsteam actief in Gent. Zij kunnen via de brede instap worden betrokken indien de reguliere hulpverlening geen tijdige of gepaste hulp kan bieden. Het is de keuze van het netwerk om dit verbindingsteam flexibel en wijkgericht in te zetten. Het verbindingsteam wil betekenisvolle hulp bieden door een gezin te helpen om vanuit de eigen kracht en het netwerk (sociaal en professioneel) een antwoord te vinden op de eigen bepaalde doelen.
- sinds 1 maart 2019 zijn twee eerstelijnspsychologen actief. Zij bieden kortstondige hulp bij milde psychologische klachten van kinderen.
In het komende jaar wordt verwacht door de Vlaamse overheid dat een 1g1p registratiesysteem wordt uitgerold dat zal monitoren welke vraag welk traject volgt. Met de huidig aanwezige middelen voor Gent zullen er zeker hiaten blijven bestaan, maar het is wel de bedoeling van het netwerk om de aanwezige middelen zo goed mogelijk in te zetten. Het monitorsysteem zal helpen om de sterktes en de pijnpunten beter in kaart te krijgen, en eventuele bijsturingen te maken.
55
Geen garantie tot ongediertebestrijding®
Ongediertebestrijding wordt steeds meer betalend. Enkel voor ratten is er nog een gratis bestrijding vanuit de Stad Gent. Voor kakkerlakken is het enkel gratis voor mensen met een verhoogde tegemoetkoming (anders is het 18 euro). De bestrijding van muizen, vlooien, wespen, bedwantsen en andere vervelende beestjes is in privéhanden en/of betalend. Het gaat veelal over ongedierte dat een impact kan hebben op de leefkwaliteit en -omgeving. Maar noch daarover noch over de definitieve bestrijding bestaat kwalitatieve informatie. De kostprijs voor bestrijdingen kan zo hoog oplopen dat het voor financieel kwetsbare mensen niet meer haalbaar is.
Voor bedwantsen voorziet het OCMW terugbetaling voor een behandeling na een financieel en sociaal onderzoek. Sinds 2017 zijn er 15 meldingen geweest, waarbij sprake van een 70-tal personen. Vooral binnen de werkgroep vluchtelingen worden ze daarmee geconfronteerd. Signalen hierrond worden opgevangen in het SOGA en verder opgevolgd met het OCMW.
76
Grote druk op vrouwen en meisjes met migratieachtergrond
Bij vrouwen en meisjes met een migratieachtergrond komen vaak psychosomatische klachten en psychische problemen voor. Dit heeft verschillende oorzaken. Familie en samenleving stellen te hoge verwachtingen en voorzien te veel opdrachten ten aanzien van deze vrouwen en meisjes. Daarnaast is er te weinig afstemming tussen verschillende diensten (vb. kinderopvang, inburgering, …). Dit zorgt voor extra druk en stress.
Voorbeelden:
- In de klas worden moslimmeisjes geconfronteerd met het feit dat ze van hun ouders zeer weinig mogen. Ze merken daar dat hun leeftijdsgenoten en hun soms jongere broers wel van alles mogen (in het weekend een keertje uitgaan, gaan shoppen, …).
- Nog altijd worden meisjes verloofd met partners waar ze zelf niet mee instemmen. Ouders maken afspraken, zonder dat de meisjes het eens zijn met deze keuze.
- Casus: Ahmet, Fatma en hun 4 kinderen krijgen reactie van de buren omdat ze onderling hun eigen taal praten. De buren nemen er aanstoot aan dat ze geen Nederlands met hun kinderen spreken. Fatma volgt een inburgeringscursus, maar heeft het heel moeilijk om de les altijd bij te wonen. Ze zorgt voor 4 kinderen en haar man Ahmet zit in een rolstoel. Ze probeert de lessen vol te houden, want anders krijgt ze een boete. Ze wil de cursus afwerken en eventueel nog naar school gaan. Haar schoonmoeder vindt echter dat ze thuis moet blijven, voor de kinderen zorgen en koken. Dat is haar rol als vrouw en moeder.
Dit signaal werd besproken binnen de Dienst Gelijke Kansen, met IN-Gent en met vzw JONG. We wensen vrouwen en meisjes als actor te benaderen en minder als slachtoffer. In die zin is het signaal nogal eenzijdig. Tevens denken we dat we een onderscheid moeten maken tussen nieuwkomers en mensen van 2de/3de generatie in aanpak.
We benaderen dit signaal graag op 3 manieren;
- Toegankelijkheid psychologische dienstverlening:
- We stellen voor dit vanuit Dienst Welzijn en Gelijke Kansen op te nemen met Team Gezondheid en Gezin.
- We stellen voor dit op te nemen als thema bij Univers’elle, het vrouwennetwerk van IN-Gent.
- Verwachtingen samenleving:
- In deze is nood aan een intersectionele benadering gender-herkomst die we meenemen in ons antidiscriminatie-, gender-, alsook integratiebeleid.
- Er wordt werk gemaakt van voldoende toegankelijke kinderopvang voor vrouwen/mannen die een inburgeringscursus volgen.
- Met het aanbod vierde pijler in het inburgeringstraject (sociale netwerken) wensen we elke verplichte inburgeraar die niet studeert of werkt te bereiken.
- Dienst Welzijn en Gelijke Kansen neemt dit aandachtspunt op in de operationalisering van het Actieplan ADAR. In het bijzonder inzake de thema’s onderwijs en werk.
- Meisjeswerkingen vsw JONG: Alle werkingen van JONG erkennen de nood aan een apart meisjes aanbod. De fysieke afbakening en begrenzing waarop enkel meisjes op kunnen aansluiten biedt naast veiligheid ook feitelijk ruimte om plaatst te maken voor activiteiten die aansluiten op de noden en behoefte van de meisjes. Deze kunnen afwijken van het reguliere aanbod, waardoor een apart aanbod gericht op meisjes een duidelijke meerwaarde heeft en empowered werkt om meisjes te versterken in hun kwetsbaarheid.
Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 14 november 2019 bij interactiegroep 3
Goedgekeurd project Sociaal Innovatiefonds van Open Knowledge Belgium gaat hierop verder: HackYourFuture Lab @Ghent. Meer info
78
Nood aan occasionele kinderopvang®
Er is nood aan (nabije) occasionele kinderopvang. Zo kunnen ook thuiswerkende ouders met niet-schoolgaande kinderen deelnemen aan netwerkversterkende en/of gezondheidsbevorderende activiteiten.
Opvang voor baby- en peuter:
- er worden specifieke projecten opgezet zoals Koala en Pace om de nood aan occasionele kinderopvang verder te onderzoeken en om mogelijkheden voor occasionele opvang te ontwikkelen;
- in het kader van Pace werd een "pop-up kinderopvang" ingericht waarbij occasionele kinderopvang mogelijk is bij events waar ouders bij elkaar samenkomen of opleiding volgen;
Buitenschoolse kinderopvang:
- in de geest van het nieuw decreet buitenschoolse opvang dat in ontwikkeling is wordt een lokale samenwerking uitgebouwd met alle betrokken partners (kinderopvang, jeugd, sport, cultuur, onderwijs);
- tevens wordt een pilootproject voor deze geïntegreerde buitenschoolse opvang opgezet voor de wijk Sluizeken/Tolhuis/Ham
- ervaringen en expertise worden gedeeld in het Lokaal Overleg Kinderopvang Gent
Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 14 november 2019 bij interactiegroep 2
83
Tolkenaanbod beperkt in gespecialiseerde hulpverlening®
De gespecialiseerde hulpverlening (jeugdhulp, gehandicaptenzorg, psychiatrie, ziekenhuizen,…) werkt onvoldoende met tolken. Daardoor blijven mensen die eigenlijk gespecialiseerde hulp nodig hebben in de eerstelijn (rechtstreeks toegankelijke hulp en zorg waaronder huisartsen, wijkgezondheidscentra, thuisverpleegkundigen, apothekers, tandartsen…) hangen.
Suggestie om dit signaal verder te onderzoeken en uit te diepen: De input voor dit signaal strookt niet met de cijfers van de Dienst Tolken en Vertalen van IN-Gent. Daar zien ze net dat de gespecialiseerde diensten en hulpverlening (wijkgezondheidscentra, ziekenhuizen,…) beroep doen op tolken en dat paramedici en vrije beroepen ( die niet werkzaam zijn binnen een voorziening )op eerstelijn geen toegang hebben tot de dienstverlening van sociaal tolken omdat ze niet aan de voorwaarden van de gebruikers, vast gelegd in het Gemeentelijk Reglement, voldoen.
Wat extra achtergrond en mogelijke aanpak: Het lijkt belangrijk om te werken aan het bewustzijn van de waaier aan taalinstrumenten waar men een beroep op kan doen, zowel tolken als andere instrumenten die de mondelinge communicatie ondersteunen. (https://www.integratie-inburgering.be/communicatiewaaier)
Wat tolken betreft zal het belangrijk zijn om op maat van de instellingen te bekijken op welke instanties zij beroep kunnen doen en of deze kanalen vervolgens voldoende gekend zijn. Hier alvast een overzicht:
- IN-Gent: zij voorzien tegen vergoeding sociaal tolken ter plaatse en sociaal tolken via webcam voor o.a. de sector van erkende welzijnsvoorzieningen, sector van algemene en bijzondere jeugdzorg, sector geestelijke gezondheidszorg, sector gezondheidszorg: ziekenhuizen, wijkgezondheidscentra, thuisverplegingsdiensten, revalidatiecentra, poliklinieken, Gentse huisartsenverenigingen,... https://www.in-gent.be/voor-jouw-organisatie/sociaal-tolken-vertalen/sociaal-tolken
- Het Vlaams Agentschap Integratie en Inburgering organiseert het sociaal tolken via telefoon voor Vlaanderen. Voor 2019 is deze dienstverlening gratis voor huisartsenpraktijken, voor huisartsen verbonden aan een wijkgezondheidscentrum en voor specialisten verbonden aan een (algemeen universitair of psychiatrisch ziekenhuis), aan een psychiatrisch centrum of een centrum geestelijke gezondheidszorg. Dit door een basisdotatie van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin en zolang hiervoor budget beschikbaar is. (cfr. nieuwsbrief Agentschap Integratie en Inburgering /Dienst Sociaal Tolken en Vertalen/ 29 maart 2019). Specialisten in een privépraktijk komen niet in aanmerking voor tolkondersteuning door een sociaal tolk. http://www.agii.be/thema/sociaal-tolken-en-vertalen
- De FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu geeft algemene en psychiatrische ziekenhuizen jaarlijks de kans om een aanvraag in te dienen voor de financiering van een intercultureel bemiddelaar en/of coördinator interculturele bemiddeling. Daarnaast biedt deze FOD ook interculturele bemiddeling op afstand aan via videoconferentie. Alle ziekenhuizen kunnen een gratis beroep doen op deze dienstverlening, maar ook huisartsenpraktijken, wijkgezondheidscentra en medische diensten van FEDASIL.