Dienstverlening
55
Geen garantie tot ongediertebestrijding®
Ongediertebestrijding wordt steeds meer betalend. Enkel voor ratten is er nog een gratis bestrijding vanuit de Stad Gent. Voor kakkerlakken is het enkel gratis voor mensen met een verhoogde tegemoetkoming (anders is het 18 euro). De bestrijding van muizen, vlooien, wespen, bedwantsen en andere vervelende beestjes is in privéhanden en/of betalend. Het gaat veelal over ongedierte dat een impact kan hebben op de leefkwaliteit en -omgeving. Maar noch daarover noch over de definitieve bestrijding bestaat kwalitatieve informatie. De kostprijs voor bestrijdingen kan zo hoog oplopen dat het voor financieel kwetsbare mensen niet meer haalbaar is.
Voor bedwantsen voorziet het OCMW terugbetaling voor een behandeling na een financieel en sociaal onderzoek. Sinds 2017 zijn er 15 meldingen geweest, waarbij sprake van een 70-tal personen. Vooral binnen de werkgroep vluchtelingen worden ze daarmee geconfronteerd. Signalen hierrond worden opgevangen in het SOGA en verder opgevolgd met het OCMW.
56
Niet iedereen voelt zich welkom in de buurtvoorzieningen
De lokale dienstencentra, buurtcentra en open huizen zijn niet laagdrempelig voor kwetsbare groepen. Vaste gebruikers stellen vaak claimgedrag. Het activiteitenaanbod is divers en aantrekkelijk, maar het is moeilijk om binnen te geraken (aanbod is snel volzet) en moeilijk om zich te identificeren met de ‘reguliere gebruikers’. Extra drempels die het moeilijk maken: serveren van alcohol in de gebruikersruimte, racistische/discriminerende opmerkingen van sommige van de reguliere gebruikers en vrijwilligers. Deze plekken zijn bij uitstek een plaats waar iedereen welkom zou moeten zijn.
Het is een voortdurend aandachtspunt om de ontmoetingsplaatsen laagdrempelig toegankelijk te houden voor diverse doelgroepen. De LDC onderzoeken of het gebruik van de gelijke kansenmethodiek een ondersteuning kan bieden om hierin nog verdere stappen vooruit te kunnen zetten. De open huizen worden – waar mogelijk – omgevormd tot buurthuizen die nog meer open en buurtgericht zijn. Meer algemeen wordt de versterking van het aanbod laagdrempelige buurtontmoetingsplaatsen ook meegenomen als ambitie in de strategische meerjarenplanning voor deze nieuwe legislatuur.
57
Drempel naar sociale restaurants®
Bepaalde wijken hebben geen sociaal restaurant. Het is onduidelijk wie in aanmerking komt voor het laagste tarief van € 3 in sociale restaurants. Deze onduidelijkheid leeft bij niet-leefloners die wel in aanmerking komen en bij mensen met verhoogde tegemoetkoming die denken in aanmerking te komen. Het tarief voor mensen met verhoogde tegemoetkoming is te hoog (€ 5,5). Sommige mensen gaan daarom eten bij Poverello. Maar sinds kort bedienen zij enkel nog mensen van boven de 50. Ouders die 50+ zijn, kunnen hun kinderen dus niet meenemen.
- Bepaalde wijken hebben geen sociaal restaurant
Een uitbreiding van het aantal sociale restaurants volgens het huidige model ligt moeilijk wegens een zware investeringskost tov een vrij beperk bereik van de meest kwetsbaren. We willen daarom eerst de cartografie van het Gentse voedingslandschap in kaart brengen. HoGent werkt aan een meerjarig onderzoek over de rol van de sociale restaurants in de realisatie van het recht op voeding. De resultaten van dit onderzoek zullen mee bepalen waar de bijkomende noden het grootst zijn.
In de Dampoortwijk komt er een nieuw sociaal restaurant.
- Het is onduidelijk wie in aanmerking komt voor het laagste tarief van € 3 in sociale restaurants. Deze onduidelijkheid leeft bij niet-leefloners die wel in aanmerking komen en bij mensen met verhoogde tegemoetkoming die denken in aanmerking te komen. Het tarief voor mensen met verhoogde tegemoetkoming is te hoog (€ 5,5).
De tarievenstructuur probeert tegemoet te komen aan een aantal criteria: uniforme toekenningsvoorwaarden en zoveel mogelijk automatische rechtentoekenning. Personen die niet in het "automatische circuit" zitten moeten hun rechten actief laten onderzoeken door het OCMW.
Vanuit Uitpas Gent werd, in samenwerking met het OCMW, een vorming georganiseerd aan de (nieuwe) medewerkers van de Gent Info Punten om deze onduidelijkheid weg te werken. Daarnaast werd een handleiding opgesteld voor de sociale restaurants zodat zij de klanten gericht kunnen doorverwijzen. Bijkomend voorzien we een infosessie per restaurant om alles nogmaals toe te lichten. Voor de klanten zelf voorzien we de opmaak van een flyer met beknopte info om zelf al vooraf in te schatten of ze in aanmerking zouden komen.
- Sommige mensen gaan daarom eten bij Poverello. Maar sinds kort bedienen zij enkel nog mensen van boven de 50. Ouders die 50+ zijn, kunnen hun kinderen dus niet meenemen.
Poverello betreurt zelf de invoering van de leeftijdsgrens, maar is beperkt in haar mogelijkheden. Met deze maatregel willen ze de huidige doelgroep zo goed (en goedkoop) mogelijk proberen verzorgen. De maatregel blijft voorlopig ongewijzigd behouden, maar ze houden de vinger aan de pols om, als hun mogelijkheden uitbreiden, de situatie opnieuw te evalueren.
58
Misleidende communicatie door oneerlijke handelspraktijken
Bedrijven zijn onduidelijk of misleidend in hun communicatie (telecomtarieven en -werkwijzen, kopen op afbetaling). Vooral de meest kwetsbaren zijn daar de dupe van (vluchtelingen, mensen met E-kaart, mensen die in armoede leven, …).
Het Wetboek Economisch Recht regelt deze praktijken en beschermt de consument. De consument moet deze bescherming wel inroepen.
De Juridische dienst van OCMW Gent verleent juridische bijstand rechtstreeks via zitdagen in de welzijnsbureaus of onrechtstreeks via de maatschappelijk werkers. Ook (kwetsbare) Gentenaars die nog niet in begeleiding zijn bij het OCMW, kunnen in het welzijnsbureau in hun buurt bij de onthaal maatschappelijk werker een afspraak vragen met de jurist die juridische bijstand verleent in dat welzijnsbureau.
Via deze juridische bijstand kan de Juridische dienst consumenten die het slachtoffer zijn van oneerlijke marktpraktijken, helpen en adviseren. Indien nodig kan de Juridische dienst specifieke praktijken ook signaleren aan de bevoegde instanties.
59
Recht op bankrekening niet algemeen®
Banken volgen niet altijd de Europese regelgeving. Die stelt dat alle Europese onderdanen recht hebben op een bankrekening en de mogelijkheid om geld af te halen. Meestal zijn er bijkomende eisen zoals het hebben van een Belgisch identiteitsdocument en een officieel adres. Het al dan niet krijgen van een bankrekening blijkt ook afhankelijk van het beleid van een bank, de individuele medewerker van de bank, de aanwezigheid van een hulpverlener, uiterlijke kenmerken, ….
Voor mensen die geen rekening kunnen krijgen, is er het recht op de basisbankdienst.
Artikel VII.57 e.v. Wetboek Economisch Recht regelt de basisbankdienst. Elke consument die legaal in het land verblijft, heeft recht op een basisbankdienst (de consument mag niet gediscrimineerd worden op basis van nationaliteit…). Iedere bankinstelling moet de basisbankdienst aanbieden (tenzij er toepassing kan gemaakt worden van de anti-witwaswetgeving). De aanvraag tot opening van een basisbankdienst gebeurt via een formulier. De beslissing tot weigering moet worden gemotiveerd en beroep bij de ombudsdienst in financiële geschillen is mogelijk (https://www.ombudsfin.be/nl/particulieren/klacht-indienen/). De klachten- en beroepsprocedures die voor de consument openstaan, moeten vermeld worden in deze beslissing. Ook de gegevens van het beroepsorgaan en het toezichthoudend bestuur bij de FOD economie moeten vermeld worden.
De Juridische dienst van OCMW Gent verleent juridische bijstand rechtstreeks via zitdagen in de welzijnsbureaus of onrechtstreeks via de maatschappelijk werkers. Ook (kwetsbare) Gentenaars die nog niet in begeleiding zijn bij het OCMW, kunnen in het welzijnsbureau in hun buurt bij de onthaal maatschappelijk werker een afspraak vragen met de jurist die juridische bijstand verleent in dat welzijnsbureau.
Via deze juridische bijstand kan de Juridische dienst advies geven aan mensen die geen basisbankdienst krijgen.
Indien nodig kunnen de Juridische dienst en de dienst Vreemdelingen van OCMW Gent betwiste praktijkgevallen ook signaleren aan de bevoegde instanties.
Ook de Dienst Burgerzaken – Afdeling Migratie van Stad Gent volgt deze problematiek op en heeft een brief opgemaakt om mee te geven aan de burger voor het aanvragen van een basisbankdienst.
Intussen is de problematiek ook aangekaart en gekend bij de VVSG en bij het Agentschap Integratie en Inburgering en ook bij Myria (federaal migratiecentrum) en Unia (interfederaal gelijkekansencentrum). Myria en Unia behandelen niet alleen individuele meldingen van problemen maar proberen ook structureel te werken door te overleggen met de verschillende actoren.
83
Tolkenaanbod beperkt in gespecialiseerde hulpverlening®
De gespecialiseerde hulpverlening (jeugdhulp, gehandicaptenzorg, psychiatrie, ziekenhuizen,…) werkt onvoldoende met tolken. Daardoor blijven mensen die eigenlijk gespecialiseerde hulp nodig hebben in de eerstelijn (rechtstreeks toegankelijke hulp en zorg waaronder huisartsen, wijkgezondheidscentra, thuisverpleegkundigen, apothekers, tandartsen…) hangen.
Suggestie om dit signaal verder te onderzoeken en uit te diepen: De input voor dit signaal strookt niet met de cijfers van de Dienst Tolken en Vertalen van IN-Gent. Daar zien ze net dat de gespecialiseerde diensten en hulpverlening (wijkgezondheidscentra, ziekenhuizen,…) beroep doen op tolken en dat paramedici en vrije beroepen ( die niet werkzaam zijn binnen een voorziening )op eerstelijn geen toegang hebben tot de dienstverlening van sociaal tolken omdat ze niet aan de voorwaarden van de gebruikers, vast gelegd in het Gemeentelijk Reglement, voldoen.
Wat extra achtergrond en mogelijke aanpak: Het lijkt belangrijk om te werken aan het bewustzijn van de waaier aan taalinstrumenten waar men een beroep op kan doen, zowel tolken als andere instrumenten die de mondelinge communicatie ondersteunen. (https://www.integratie-inburgering.be/communicatiewaaier)
Wat tolken betreft zal het belangrijk zijn om op maat van de instellingen te bekijken op welke instanties zij beroep kunnen doen en of deze kanalen vervolgens voldoende gekend zijn. Hier alvast een overzicht:
- IN-Gent: zij voorzien tegen vergoeding sociaal tolken ter plaatse en sociaal tolken via webcam voor o.a. de sector van erkende welzijnsvoorzieningen, sector van algemene en bijzondere jeugdzorg, sector geestelijke gezondheidszorg, sector gezondheidszorg: ziekenhuizen, wijkgezondheidscentra, thuisverplegingsdiensten, revalidatiecentra, poliklinieken, Gentse huisartsenverenigingen,... https://www.in-gent.be/voor-jouw-organisatie/sociaal-tolken-vertalen/sociaal-tolken
- Het Vlaams Agentschap Integratie en Inburgering organiseert het sociaal tolken via telefoon voor Vlaanderen. Voor 2019 is deze dienstverlening gratis voor huisartsenpraktijken, voor huisartsen verbonden aan een wijkgezondheidscentrum en voor specialisten verbonden aan een (algemeen universitair of psychiatrisch ziekenhuis), aan een psychiatrisch centrum of een centrum geestelijke gezondheidszorg. Dit door een basisdotatie van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin en zolang hiervoor budget beschikbaar is. (cfr. nieuwsbrief Agentschap Integratie en Inburgering /Dienst Sociaal Tolken en Vertalen/ 29 maart 2019). Specialisten in een privépraktijk komen niet in aanmerking voor tolkondersteuning door een sociaal tolk. http://www.agii.be/thema/sociaal-tolken-en-vertalen
- De FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu geeft algemene en psychiatrische ziekenhuizen jaarlijks de kans om een aanvraag in te dienen voor de financiering van een intercultureel bemiddelaar en/of coördinator interculturele bemiddeling. Daarnaast biedt deze FOD ook interculturele bemiddeling op afstand aan via videoconferentie. Alle ziekenhuizen kunnen een gratis beroep doen op deze dienstverlening, maar ook huisartsenpraktijken, wijkgezondheidscentra en medische diensten van FEDASIL.