Federale overheid

3

Beperkte mogelijkheden tot menswaardig leven©®

Voor kansengroepen  is er een grote discrepantie tussen wat ze nodig hebben om een menswaardig leven op te bouwen en het beschikbare aanbod waarover de samenleving beschikt. Ook de hulpverlening heeft weinig vat op de huisvestings- en de tewerkstellingsproblematiek van mensen met een laag of onzeker inkomen.

In het armoedebeleidsplan 2020 - 2025 zijn een aantal doelstellingen en maatregelen opgenomen die impact hebben op de huisvestings- en tewerkstellingssituatie van mensen met een laag inkomen. Concreet gaat het over:

WONEN

  • Bouw van robuuste woningen: Er zijn 11 robuuste woningen ontworpen voor daklozen met complexe problemen. Dit is permanente huisvesting in stevige woningen vanuit het Housing First concept. De start van de bouw is gepland in september 2021.
  • Creëren van meer betaalbare huurwoningen in de laagste marktsegmenten van de private huurmarkt: Sociaal Verhuurkantoor (SVK) Gent beheerde eind 2022 in totaal 331 woningen. Het SVK nam 35 woningen in huur, het beste resultaat in jaren. Dit is het gevolg van twee grote projecten (SVK Pro en SVK Erfpachtrenovatie) en de invoering van de motivatiepremie voor eigenaars om een faire vergoeding te kunnen betalen die meer in lijn ligt met de marktprijzen in Gent. 
  • Uitbreiding van het aanbod assistentiewoningen in elk van de 25 Gentse wijken met extra aandacht voor kwetsbare ouderen: In november 2020 opende een tweede groep van 15 assistentiewoningen in Mariakerke naast het WZC Zuiderlicht.  Vanaf april 2023 verhuurt Thuispunt Gent 13 flats aan senioren en personen met een beperking. het gaat voer 3 flats voorzien voor rolwagengebruikers en 10 drempelloze flats.
    Voor de uitvoering van het sociaal woonproject Meulestede werd het projectteam aangeduid en zal de uitwerking van het programma in overleg met de dienst zelfstandig wonen starten in januari 2023. In dit project is een ontmoetingsruimte voor de buurt voorzien, 5 sociale woningen voor grote gezinnen en 20 Sociale Assistentiewoningen.
  • Gent knapt op: renoveren van 300 woningen van kwetsbare Gentse gezinnen. Eind 2022 waren er al 82 woningen afgewerkt.
  • Verhogen van de kwaliteit van de woningen van kwetsbare huurders: 
    Het Verhuurderspunt, opgericht in juni 2021 als centraal aanspreekpunt voor eigenaars van Gentse huurwoningen bij de dienst Wonen (team Kwalitatieve Woningen), draait op volle toeren. Op anderhalf jaar tijd behandelde het Verhuurderspunt bijna 900 cases waarvan ongeveer de helft over woningkwaliteit gaat. Sinds 1/7/2021 is er ook een specifiek Gents subsidiereglement voor de renovatie van huurwoningen, gekoppeld aan de adviestrajecten van het Verhuurderspunt. Deze subsidie stimuleert enerzijds het uitvoeren van de nodige werken in functie van het behalen van een conformiteitsattest en anderzijds het betaalbaar houden van de huurwoning.
  • Propere en gezonde leefomgeving: Gentenaars met een verhoogde tegemoetkoming of in budgetbegeleiding of collectieve schuldenregeling hebben recht op een aantal gratis huisvuilzakken of ophaalkrediet. Vanaf 2020 voorziet IVAGO ook PMD-zakken, om ervoor te zorgen dat ook voor hen sorteren loont.
    Om dit recht automatisch te kunnen toekennen werd er een overeenkomst afgesloten met de Kruispuntbank Sociale Zekerheid. Op deze manier konden we alle rechthebbenden rechtstreeks contacteren om hen uit te nodigen om hun huisvuilzakken op te halen.
    29.668 gezinnen kregen in 2022 de sociale tegemoetkoming. Dit is een stijging van 5,2% tov 2021. In 2021 steeg het aantal ook al met 6% tov 2020.
  • Woonbemiddeling op de private huurmarkt: In oktober 2020 startte de herhuisvestingsbegeleiding op de private huurmarkt om ervoor te zorgen dat huurders die hun woning dreigen te verliezen hun woning uiteindelijk toch kunnen behouden.
  • Uitbreiding woonbegeleiding in het Sociaal Verhuurkantoor
  • Verminderen van discriminatie op de Gentse huisvestingsmarkt: Wonen is samen met onderwijs en werk één van de essentiële levensdomeinen in het Actieplan Antidiscriminatie en Antiracisme.

 

WERK

  • Detecteren van kwetsbare werkzoekenden met het Jobteam:  Jobteam Gent gaat actief op zoek naar personen in een kwetsbare positie die stappen willen zetten naar werk, maar voor wie de reguliere dienstverlening te hoogdrempelig is. Mobiele arbeidsbegeleiders van het Jobteam zijn aanwezig op 10-tal plekken in de stad en zoeken deelnemers op in hun eigen leefomgeving. Het Jobteam heeft sinds de opstart in 2020 contact gelegd met 1.481 personen in een maatschappelijk kwetsbare positie. Eind 2022 was met 900 onder hen een intensieve, aanklampende begeleiding opgestart.
  • Uitbreiden van de begeleiding van jongeren naar de hoogst haalbare trap richting werk: Om te voorkomen dat men in armoede terecht komt door werkloosheid, ondersteunden we schoolverlaters in de eerste stappen op de arbeidsmarkt. Hiervoor werd ingezet op een pop-up voor schoolverlaters, trajectwerking 'leren en werken' en begeleiding binnen de methodische cel jongeren van het MAACT.
  • Wegwerken van digitale drempels: Er werden jaarlijks digitale pakketten in bruikleen gegeven aan werkzoekenden die begeleid werden door het Jobteam. De digibank U-Connect ontleende 107 toestellen, bood 499 keer digitale hulp en 40 workshops voor kwetsbare werkzoekende Gentenaars.  
Reeds ondernomen acties

4

Niet alle sociale zekerheidsuitkeringen op barema leefloon

Het barema leefloon is het absolute minimum, toch is er geen sluitende garantie dat de andere sociale zekerheidsuitkeringen hoger of gelijk zijn aan het leefloon. Momenteel zijn de meeste uitkeringen wel hoger dan het leefloon, maar met elke index- of welvaartaanpassing kan dit wijzigen. Het is dan aan de steden en gemeenten om het effect van een bovenlokale maatregel bij te passen en kwetsbare burgers uit onderbescherming te halen.

Mogen we niet verwachten dat de bovenlokale sociale zekerheidsuitkeringen sociaal zijn en een menswaardig leven mogelijk maken? Dit creëert onnodig extra werk bij de lokale overheden en verhoogt de  kans op onderbescherming bij kwetsbare burgers.

In 2020 werden er op ambtelijk en politiek diverse signalen gegeven aan de hogere overheid mbt:
- noodzakelijke verhoging van het leefloon. Dit resulteerde ook in een lichte stijging
- optrekken van uitkeringen naar analogie met de stijging van het leefloon
- vrijstellen van het bedrag van de huurpremie voor het berekenen van het leefloon.
- de vraag naar maatregelen om uitbetalingen door uitbetalingsinstellingen zoals vakbonden sneller te laten verlopen zodat het OCMW niet moet optreden als wachtkamer voor de sociale zekerheid
- wegwerken van drempels bij het detecteren en toekennen van rechten

In 2022 kwam er een welvaartsaanpassing van de leefloonbedragen en werden de leeflonen ook telkens geïndexeerd bij het overschrijden van de spilindex.

Op Gents niveau werd in mei 2020 de wijziging van doelgroep voor Aanvullende Financiële Hulp versneld doorgevoerd. Zo wordt er niet langer rekening gehouden met het statuut waarover een persoon of huishouden beschikt maar wordt het besteedbaar inkomen in rekening gebracht voor het toekennen van Aanvullende Financiële Hulp. In 2022 zien we echter een daling van het aantal huishoudens dat recht heeft op Aanvullende Financiële Hulp. In 2023 onderzoeken we hoe we de berekeningswijze kunnen aanpassen zodat deze aanvullende steun terug het nodige effect heeft.

Op het vlak van automatische rechtentoekenning, automatisering en gegevensuitwisseling zijn de afgelopen jaren de eerste stappen gezet. Zo werden huishoudens die recht hebben op gratis huisvuilzakken rechtstreeks gecontacteerd en werden er kortingen automatisch toegekend in het stedelijk onderwijs, buitenschoolse opvang, catering op school, buitenschoolse activiteiten en zwemmen. Ook het toekennen van de huurpremie voor huurders die tussen 2 en 4 jaar op de wachtlijst staan bij een sociale huisvestingsmaatschappij werd geautomatiseerd. In 2021 en 2022 gingen we hier verder mee aan de slag en wordt er verder gebouwd op de ervaringen in de samenwerking met de Kruispuntbank Sociale Zekerheid. Dit had effect op de tegemoetkomingen in het onderwijs voor buitenschoolse activiteiten en op het automatisch toekennen van kortingen bij het experiment Lekkers Op School.

Binnen het Geïntegreerd Breed Onthaal (samenwerking en afstemming tussen OCMW, CAW en diensten maatschappelijk werk van de mutualiteiten) worden ook grote stappen gezet in het gezamenlijk bereiken van kwetsbare Gentenaars en een betere toeleiding naar elkaars aanbod. Maandelijks wordt een recht van de maand in de kijker gezet. Hierbij wordt online toelichting gegeven aan onthaalmaatschappelijk werkers van de 3 kernpartners. 

Reeds ondernomen acties

5

Ouderenarmoede

Vele ouderen in Gent leven onder de armoedegrens maar weten niet dat ze de inkomensgarantie voor ouderen kunnen aanvragen. Of ze schamen zich hiervoor of ze vrezen dat de kinderen de toelage op het pensioen zullen moeten terugbetalen. 

In principe krijgen rechthebbenden de Inkomensgarantie voor Ouderen (IGO) automatisch toegekend:  het onderzoek start automatisch als men:

  • een pensioen aanvraagt in België;
  • al een pensioen krijgt in België;
  • een tegemoetkoming aan gehandicapten krijgt en de wettelijke pensioenleeftijd bereikt;
  • een leefloon krijgt en de wettelijke pensioenleeftijd bereikt.

Het is niet duidelijk welk probleem achter dit signaal schuil gaat: mogelijks gaat het om mensen die niet voldoen aan de nationaliteitsvoorwaarde (Belg zijn of in een ermee gelijkgestelde situatie verkeren), of wiens recht vervallen is wegens langdurig verblijf in het buitenland, zie signaal 6.

Reeds ondernomen acties

6

Strengere controles op inkomensgarantie zorgen voor stress en onzekerheid bij ouderen met een migratieachtergrond

Om recht te hebben op een inkomensgarantie moet je effectief in België wonen. Postbodes controleren of de ouderen in kwestie in België verblijven, door minstens één keer per jaar aan te bellen en de rechthebbende te vragen om de identiteitskaart te tonen. Wie drie keer niet thuis is, moet zich binnen de vijf dagen melden bij het gemeentehuis met een document dat de postbode in de bus steekt. Als je je niet tijdig meldt en het document niet tijdig terugstuurt dan schorst de pensioendienst de betaling van je inkomensgarantie. Iedereen die naar het buitenland gaat, hoe kort ook, moet dit vooraf melden aan de Pensioendienst. Wie langer dan 21 dagen op een ander adres verblijft, ook binnen België, moet dat vanaf nu vooraf melden. Deze strengere controles zorgen voor extra stress bij de begunstigden. Alle mensen die een inkomensgarantie voor ouderen ontvangen hebben een brief gekregen met de nieuwe regelgeving, maar voor anderstaligen is dit niet altijd evident om te begrijpen. Ook voor ouderen met een migratieachtergrond, die de gewoonte hebben om meerdere maanden per jaar terug te gaan naar hun thuisland, kan dit problemen geven.

In 2019 werden de controles verstrengd zoals in het signaal omschreven. Tijdens de coronacrisis werden de controles tijdelijk stopgezet. In april 2021 werd deze kwestie in de pers aangekaart door de sociale middenveldorganisaties, met de vraag om de controles weer minder streng te maken als de coronacrisis achter de rug zou zijn.

Dit is een maatregel die op federaal niveau moet aangepakt worden. De regering De Croo had na eerdere kritiek al aangekondigd dat ze de controles wil bijsturen. Minister van Pensioenen Karine Lalieux, die daarover op 22/04/21 werd bevraagd in de Kamer van Volksvertegenwoordigers, beloofde de regels op korte termijn (na eind juni) te versoepelen, en op middellange termijn een nieuw controlesysteem uit te werken, samen met de sociale partners.

Sinds 25 juni 2022 zijn de verblijfsvoorwaarden en de controleprocedure veranderd voor de gerechtigden op de Inkomensgarantie voor ouderen (IGO).

  1. De verblijfsvoorwaarden zijn versoepeld: de IGO-gerechtigden moeten enkel hun verblijven in het buitenland van meer dan 5 opeenvolgende dagen, of 6 nachten (want de dagen van vertrek naar het buitenland en terugkomst naar België worden niet meegerekend) meedelen.  
  2. De controleprocedure is gewijzigd: op willekeurige data wordt de effectieve aanwezigheid van gerechtigden in België gecontroleerd. Er wordt een aangetekende brief met ontvangstbewijs verstuurd. Sommige gerechtigden worden vrijgesteld van deze automatische controle. Het gaat om gerechtigden die:
  • ouder zijn dan 80 jaar;
  • in een rust- of verzorgingstehuis of in een psychiatrische verzorgingsinstelling verblijven;
  • ingeschreven zijn op een OCMW-adres;
  • een erkende handicap hebben met een verlies aan zelfredzaamheid van minstens 7 punten, erkend door de Directie-generaal Personen met een handicap van de FOD Sociale Zekerheid;
  • een handicap hebben en een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden ontvangen, of een zorgbudget voor ouderen met een zorgnood.

Deze personen kunnen wel gecontroleerd worden als de Pensioendienst vermoedt dat er fraude is.

Alle IGO-gerechtigden kregen een brief met alle informatie over deze wijzigingen.

Bron: IGO: versoepelde verblijfsvoorwaarden en gewijzigde controleprocedure | POD Maatschappelijke Integratie (mi-is.be)

Reeds ondernomen acties

8

Drempels naar sociale rechten©®

Veel mensen blijven onderbeschermd doordat zij niet automatisch krijgen waar zij recht op hebben en nog te moeilijk zelf hun weg vinden naar hun sociale rechten. Voor mensen die geen cliënt (meer) zijn van het OCMW is dit nog moeilijker. Velen geraken niet zelfstandig bij de juiste diensten of slagen er niet in om de juiste documenten aan te leveren om hun recht(en) te doen gelden. De procedures worden als te complex ervaren, er zijn te grote verschillen tussen de diensten en de juiste toekenning van rechten is nog te vaak afhankelijk van de hulpverlener. Op het internet kan men informatie vinden, maar voor mensen in een kwetsbare situatie is dit geen evidente bron van informatie. Dit vereist een laptop, de nodige digitale vaardigheden, en legt teveel de verantwoordelijkheid bij henzelf om de juiste informatie te vinden.

Daar bovenop komt dat veel mensen en vooral ook jongeren de drempel naar het OCMW als hoog ervaren.  En ze is soms ook hoog: tijdens corona werd de onthaaldienstverlening niet als open ervaren. Je moest telefonisch een afspraak maken. Ook tussen kerst en nieuwjaar en in de week van de Gentse feesten is de fysieke toegankelijkheid laag.

Ook de corona steunmaatregelen komen niet vanzelf tot bij wie er recht op heeft: de Covid-toeslag op het groeipakket, tijdelijke werkloosheid, de gratis treinritten, de corona-werkloosheidsuitkering, uitstel betaling hypotheek, …

Er is nood aan ondersteuning bij het laten gelden van de sociale rechten, aan huis, of via herhaaldelijk telefonisch contact met iemand die ze vertrouwen.

Het staat buiten kijf dat de uitputting van rechten een moeilijke zoektocht is: de voorwaarden voor ieder recht of sociaal voordeel zijn verschillend, naargelang het doel dat men met die maatregelen wil bereiken. De snel vorderende technologie geeft langzamerhand meer mogelijkheden tot automatisering en administratieve vereenvoudiging, maar dit is vaak niet verzoenbaar met de noodzakelijke regels rond gegevensbescherming, boet in aan efficiëntie door onbetrouwbare brondatakwaliteit, of botst op budgettaire grenzen. Stad/OCMW Gent zet in op het wegwerken van die obstakels waar mogelijk.
Zo zijn er al belangrijke stappen voorwaarts gezet in de toekenning van gratis zakken of ophaalkrediet voor huisvuilophaling en voor de toekenning kansentarief UiTPAS: het is voor deze rechten voor de meerderheid van de rechthebbenden niet meer nodig om nog bewijsstukken (attesten e.d.) aan te leveren.   

De brochure "Hoe kunnen we je helpen?" en de flyer "Hulp nodig? Neem contact met het welzijnsbureau in je buurt." zijn middelen om niet-digitale informatie over sociale rechten te verspreiden. 
n de loop van 2023 worden deze communicatiemiddelen vervangen door losbladige thematische infofiches die gemakkelijk kunnen afgedrukt en meegegeven worden, en die sneller kunnen geactualiseerd worden. Daarbij wordt extra aandacht besteed aan helder taalgebruik in een ondersteunende lay-out.

Op Vlaams niveau wordt gewerkt aan een meer toegankelijke en efficiëntere digitale rechtenverkenner.

Via het ter beschikking stellen van gratis digipakketten (zie ook signaal 57) werd deels tegemoetgekomen aan de nood aan toegang tot internet. Men kan ook terecht op de digipunten voor gratis toegang tot een computer en internet.

De in 2020 opgestarte welzijnsonthaal-werking van de welzijnsbureaus heeft onder andere tot doel om aanspreekpunt te zijn voor alle Gentse burgers met alle mogelijke sociale vragen, ook als ze geen uitkeringen van het  OCMW ontvangen of op een andere manier in een  traject actief begeleid worden.  Door meer naar buiten te treden (vindplaatsgericht werken), beter samen te werken met andere organisaties (Single Point of Contact, Geïntegreerd Breed Onthaal) en meer informatie te geven wil het OCMW mensen in onderbescherming beter bereiken en ondersteunen.

Sinds de coronacrisis onder controle is, hebben de Welzijnsbureaus hun normale openingsuren hervat. De Gentse welzijnsbureaus blijven inzetten op een maximale toegankelijkheid voor zover de capaciteit het toelaat. Ook de maatschappelijk werkers van het OCMW botsen op de moeilijkere bereikbaarheid van andere dienstverleners (banken, vakbonden, mutualiteiten,…).

In de corona-periode moesten een aantal noodmaatregelen snel doorgevoerd worden, terwijl de werkomstandigheden moeilijker waren. Dat is inderdaad niet van een leien dakje gelopen, maar die periode is intussen gelukkig voorbij.

Ondersteuning aan huis is niet realiseerbaar. De nagestreefde goede samenwerking tussen alle dienstverleners en sociale vrijwilligersorganisaties komt daar het dichtste bij.  

 

Reeds ondernomen acties

9

Sociaal tarief internet/telefoon enkel aanvraagbaar door rechthebbende

Het recht op sociaal tarief wordt nog steeds niet automatisch toegekend en kan enkel door de rechthebbende worden aangevraagd. Hulpverleners kunnen geen sociaal tarief voor internet/telefoon aanvragen voor hun cliënten als ze niet bij hen zitten.

Door de volledig geprivatiseerde telecommunicatiemarkt zijn de procedures voor aanvraag van het sociaal tarief internet en telefoon volledig afhankelijk van de goodwill van de aanbieders, ook al is er een wettelijk kader dat aan grote providers verplicht om minimale sociale tarieven toe te kennen. De betreffende wet stelt voor alle begunstigdencategorieën dat het voordeel "op hun verzoek" kan worden genoten. Het sociaal tarief kan wel aangevraagd worden door de maatschappelijk werker voor de cliënt als de maatschappelijk werker beschikt over het rijksregisternummer en abonnementsgegevens van de cliënt.  Het Belgisch Instituut voor postdiensten en telecommunicatie (BIPT) bepaalt de stukken die moeten bewijzen dat aan de voorwaarden voor het verlenen van het sociale tarief is voldaan. Zolang de wet niet verandert, blijft het zeer omslachtig om dit voordeel te verkrijgen.

Gent participeert samen met Leuven en Mechelen in een proefproject van de Sociale Dienst van de VUB en Telenet. Het product 'Telenet Essential' biedt basisinternet via het mobiele netwerk aan kwetsbare gezinnen of personen zonder of met zeer beperkte connectiviteit thuis. Intekenen kan enkel onder bepaalde voorwaarden en via sociale organisaties en digitale inclusie-organisaties.

Reeds ondernomen acties

11

Te weinig ondersteuning voor tienerouders

Tienerouders worstelen bovenop het ouderschap ook met school en beperkte middelen. De uitwerking en toekenning van ouderschap gerelateerde verloven moet beter; en er is nood aan preventie, aangepaste vakken/trajecten en extra ondersteuning. Tienerouders met een verstandelijke beperking blijven nog te veel in de kou staan. Meer dan welke groep hebben zij nood aan extra ondersteuning, informatie in duidelijke taal en trajecten op maat.

Tot op heden is er geen sociaal verlof voor tienerouders en geen vaderschapsverlof voor schoollopende tienervaders. Tienermoeders staan er vrijwel meteen helemaal alleen voor. Ze kunnen niet als koppel voor het kindje zorgen en dit resulteert voor de tienermoeder vaak in een B-code op school. Uit onderzoek blijkt dat jonge vaders zich vaak uitgesloten en weinig betrokken voelen in de opvoeding van hun kind. Door het niet toekennen van vaderschapsverlof blijft deze kloof aanhouden.

Momenteel is de moederschapsrust voor schoollopende tienermoeders 10 weken en hebben ze geen recht op borstvoedingsverlof. Vaak kunnen de baby’s op 10 weken nog niet terecht in een kinderopvang, omdat ze hun eerste vaccinaties nog niet hebben gehad. De leerplicht wordt als drukkingsmiddel gebruikt, maar dit zorgt er voor dat de mama’s volledig afhaken. Er is nood aan een flexibel schooltraject op maat.

In Buitengewone Secundaire scholen kan de jongere vaak, eens ze meldt dat ze zwanger is, niet meer aanwezig zijn op school (veiligheidsrisico’s). Anderzijds zijn er ook jonge meisjes die omwille van medische redenen verbonden aan de zwangerschap, niet meer op school geraken. De afstand tussen jongere en school wordt hierdoor enorm groot, evenals de drempel om na de zwangerschapsrust terug te keren. Scholen en CLB-netten geven de nood aan voor Tijdelijk Onderwijs Aan Huis, dat in deze situaties verplicht zou moeten worden.

Er is nood aan preventie, aangepaste vakken/trajecten en extra ondersteuning. Seksuele opvoeding wordt onvoldoende aangeboden, evenals thema’s als gezondheid, budgettering, en (begeleid) wonen om je als jongere beter voor te kunnen bereiden op het volwassen leven. Het is onduidelijk in welke vakken dit is opgenomen, en jongeren hebben baat bij een leerkracht/begeleider die zich hiertoe engageert.

Ook de kinderopvang is ontoereikend. In Gent is het bekend dat de zoektocht naar een gepaste kinderopvang vinden niet van een leien dakje loopt. Problemen waar velen op botsen zijn: ‘geen opvangmogelijkheid op de gewenste startdatum’, ‘geen opvangmogelijkheid in de buurt van de school of huis’ of ‘geen weet hebben van de voorziene crisisplaatsen voor kwetsbare situaties’. Het vroegtijdig aanmelden is niet altijd een garantie en ouders die een aanvraag indienden krijgen vaak alsnog te horen dat er geen mogelijkheden zijn in de gewenste kinderopvang. Ze zijn dus genoodzaakt om hun aanvraag te wijzigen en verder van huis te zoeken. Bij tienermoeders zien we dat deze ‘ochtendrush’ zorgt voor het afhaken op school. Zij hebben nood aan een flexibel opvangsysteem in samenwerking met omliggende scholen.

In 2017 zijn 12 meisjes per 1.000 van 15 tem 19 jaar zwanger. (Belgische gegevens, Bron: Sensoa). Gent telt in 2017: 6158 meisjes van 15 tem 19 jaar. Omgerekend zouden er naar schatting zo’n 74 Gentse meisjes van 15 tem 19 zwanger zijn.

Deze signalen zijn besproken met Lejo vzw op de stuurgroep Huis van het Kind van mei 2021.

Algemeen: 

De bundel "zwanger op school' is voorgesteld aan scholen/clb's en via het netwerk van Lejo (oa Huis van het Kind) gedeeld. Link is nog steeds te vinden via de website    Bundel-Astrid-FINALE-versie.pdf (lejo.be)

Een heel aantal zaken hieruit zijn Vlaamse bevoegdheid. Deze zijn aangebracht op de commissie onderwijs op 1 juli 2021. Ondertussen is er vanuit Elisabeth Meuleman een eerste voorzet voor voorstel van resolutie over tienermoeders in het onderwijs opgemaakt. Lejo vzw en Fara vzw zijn deze aan het bijwerken.

Wat betreft kinderopvang:

Voor STAD GENT – Dienst Kinderopvang als regisseur

 Algemeen
- de situatie voor tienerouders op zoek naar opvang, is eigenlijk dezelfde als voor andere ouders:  de meesten vinden wel een plaats maar niet in de voorkeurlocatie (vlak bij huis of werk) en ook niet vanaf de gewenste startdatum; dekkingsraad rapport plaats id KOV voor 52% van geboortes  in Gent (opvang van kinderen niet uit Gent moet hier nog afgetrokken)
- Tienerouders zijn geen expliciete voorrangsgroep voor Opgroeien (indien IKT min 20% voorrangsgroep als regel) tenzij ze alleenstaand zijn (maar vaak wonen ze nog thuis waardoor samenwonend met ouders) of tenzij ze een lager inkomen hebben (maar ook hier vaak opgeteld met samenwonende partners). Ter info : hoe private kinderopvang omgaat met deze voorrangsgroepen id planning hebben wij geen zicht. Zij kiezen daarin hun eigen beleid. LOK kan signaleren maar heeft geen mandaat om af te dwingen.

 
Voor STAD GENT – Dienst Kinderopvang als organisator
Tienerouders hebben strikt genomen geen extra punten maar .. sommige KDV’s hebben lokale samenwerkingen en er wordt centraal id planning wel extra rekening gehouden met deze doelgroep. Intern komt dit bvb op een ‘noodlijst’. 

Ook een laattijdige aanvraag wordt volwaardig bekeken .
Concreet : 2015-nu : 101 aanvragen van tienermoeder (tot 18 jaar en tot 21 jaar indien Sec.Ond)
- 12 op tijd ingediend > 1 die geen plaats had
- 47 ‘laattijdige’ aanvragen (minder dan 9 maanden vooraf) > 5 geen plaats
- 39 met vinkje ‘crisis’ én laattijdig > 5 geen plaats (al de anderen ook plaats op lange termijn – opvangplan loopt door na de kortdurende ‘crisisopvang’)
‘Crisisopvang’ = héél dringend, komt bovenop gewone planning en max. 3 maanden zonder garantie op langer > redenen ‘draagkracht gezin/ouder overschreden’ of ‘externe factor’ cfr plaatsing kind
>Bijkomend: ‘DOP’ : wij registreren dit voor Opgroeien : indien laattijdig en plaats binnen de maand. Dit noemen wordt geregistreerd als DOP. (Dringende Opvangplaats)
- 2 x crisis > tijdelijk plaats aangeboden – 3 maand – geen opvang erna
- 1x vakantie opvang (eigen opvang gesloten + vakantiejob)
* gewenste startdatum : verschoven startdata kunnen achteraf we niet uit het systeem halen.

Conclusie : Uit registratie Kinderopvangpunt blijkt dat er 101 aanvragen binnenkwamen (op 5 jaar) waarvan er 11x geen oplossing kon worden geboden. Dit gaat om +/- 10%

 

 

Reeds ondernomen acties

12

Plafond maximumfactuur voor chronisch zieken later bereikt

Bepaalde zorg is door de 6de staatshervorming overgeheveld van Federaal naar Vlaams niveau.

De ziekenfondsen mogen daardoor sinds 1 januari 2020 de betaalde remgelden en bedragen in kader van de overgehevelde zorgsectoren niet langer meetellen voor de maximumfactuur (plafonnering van de kosten), het zorgforfait of het statuut chronische aandoening.

Dit heeft een invloed op 3 domeinen:

  • patiënten verliezen de terugbetaling van hun remgelden in het kader van de maximumfactuur. Het gaat om gemiddeld 300 euro per persoon, en veel meer voor mensen met hoge gezondheidskosten.
  • Ongeveer 7% van de mensen die normaal het statuut chronische aandoening krijgen, dreigt dit statuut te verliezen waardoor ze ruim 100 euro meer uit eigen zak moeten betalen alvorens de maximumfactuur in werking treedt. Daarenboven verliezen zij het recht op de derdebetalersregeling.
  • Ook dreigt het verlies van het zorgforfait voor chronisch zieken. Dat kan oplopen van 312 euro tot 624 euro per jaar.
Reeds ondernomen acties

13

Ouderenzorg EU-burgers

EU-burgers moeten werken om hier te kunnen blijven. Als hun ouders ziek zijn, willen ze hen naar hier halen om te verzorgen. Maar dan kunnen ze niet werken en vervalt hun E-kaart. De ouders kunnen niet in een woonzorgcentrum terecht omdat het te duur is en ze geen recht hebben op terugbetaling. Ze kunnen dit recht wel krijgen als hun kind bewijst dat hij/zij hen ten laste kan nemen. Vaak kan dit echter niet omwille van de precaire werksituatie als (schijn)zelfstandige. Ook mantelzorgverlof opnemen kan niet door deze precaire werksituatie. Doordat de kinderen vaak in precaire situaties leven, hebben zij niet de mentale kracht om mantelzorg op zich te nemen, of onvoldoende financiële middelen om die extra mond te voeden. Hierdoor komen de ouderen soms op straat terecht,

Ouderen die hier al jaren verblijven en geen link meer hebben met het thuisland omdat hun kinderen hier een leven opgebouwd hebben, ervaren gelijkaardige problemen. Ze hebben vaak onvoldoende rechten opgebouwd om van een ziekteverzekering of pensioen te kunnen genieten.

Dit signaal dient verder uitgeklaard te worden, verblijfsrechtelijke aspecten en toegang tot sociale zekerheidsstelsel spelen hierin een belangrijke rol. Regelgeving is geen lokale bevoegdheid.

Reeds ondernomen acties

14

Geen geld in opstartmaanden van bewindvoering©

Bij de opstart van een bewindvoering worden de rekeningen geblokkeerd. Het duurt soms erg lang alvorens de bewindvoerder  een nieuwe rekening opent en alles wat erop gestort moet worden ook effectief toekomt. Soms 1 à 2 maanden, zeker in coronatijden. Als de bewindvoerder zelf geen geld kan voorschieten, moet men gedurende 1 à 2 maanden zien te overleven zonder inkomen.

Het klopt dat de rekeningen worden geblokkeerd na publicatie in het Belgisch Staatsblad. De aangestelde bewindvoerder moet intussen zo snel mogelijk een nieuwe rekening openen en moet er voor zorgen dat de inkomsten zo snel mogelijk op de nieuwe rekening toekomen. In geval van problemen in dit verband moet men zich eerst wenden tot de bewindvoerder en desnoods tot de vrederechter die de bewindvoerder aangesteld heeft en die toezicht houdt op het verloop van de procedure bewind.

We zullen dit signaal ook bespreken met een of meerdere vrederechters.  Mogelijk hebben zij suggesties.

Een goede praktijk kan zijn om reeds in het verzoekschrift tot aanstelling van een bewindvoerder de gegevens van de uitbetalingsinstellingen/werkgevers en van de rekeningen te vermelden indien deze gegevens beschikbaar zijn.

De gegevens van de bank(en) en uitbetalingsinstelling(en) vermelden we standaard in onze verzoekschriften voor de aanstelling van een bewindvoerder.

Soms geven de Vrederechters zelf op voorhand als tip mee om voldoende cash geld af te halen (indien dat mogelijk is natuurlijk) om deze periode te overbruggen. Wij laten dit vaak ook zo weten aan de maatschappelijk werkers, zeker in het geval van budgetbeheer.

Reeds ondernomen acties