Signaal 2018 9050

Dit signaal kwam tijdens 2 vergaderingen van het SOGA uitgebreid aan bod. Ziekenhuizen botsen op het feit dat ze mensen bij ontslag niet langer kunnen houden in het ziekenhuis en ook niet kunnen aanmelden bij opvang. Het gaat over dak- en thuislozen die medische verzorging nodig hebben gedurende een bepaalde periode om te voorkomen dat ze weer moeten opgenomen worden in het ziekenhuis. Via een registratie met een google doc geven organisaties in 2019 alle mogelijke casussen door om zo zicht te krijgen op de omvang van de problematiek. Op het SOGA werd een uitgebreide toelichting gegeven over het project Vesalius en opgeroepen om bij deze casussen ook aan te melden voor de 5 beschikbare time-out plaatsen binnen Vesalius. Ziekenhuizen en Stad zullen na inschatting van de omvang van de problematiek samen in overleg gaan met het RIZIV hierover. 

De Huisartsenvereniging Gent start een online formulier op voor huisartsen waar zij problemen na ontslag uit het ziekenhuis kunnen melden op casus-niveau om te voorkomen dat er in algemeenheden wordt gesproken en concrete casussen aanleiding kunnen geven voor een concrete aanpak.

Vanuit de sociale diensten van de ziekenhuizen wordt een ontslag altijd voorbereid om dergelijke problemen te voorkomen.  Mogelijke oorzaken van deze problemen zijn:  (1) de patiënt stelt zelf geen hulpvraag (niet alle mensen worden standaard door sociale dienst gescreend), (2) mensen zijn heel kort opgenomen  (bv zaterdag via spoed en zondag naar huis) en zien geen sociale dienst (behalve in uz gent waar men wachtsysteem heeft) of (3) thuiszorgdiensten zijn vaak niet bereikbaar in het weekend waardoor hulp niet opgestart kan worden of (4) het gebeurt ook wel eens dat mensen tegen medisch advies in toch naar huis gaan op vrijdag, waardoor de sociale dienst de voorbereiding niet heeft kunnen opstarten. 
Niet iedereen is klaar voor die verkorte ligduur, waardoor er mensen tussenuit vallen. Soms zou je mensen om sociale redenen langer dan de verantwoorde tijd laten in het ziekenhuis, maar daar wordt het ziekenhuis voor gepenaliseerd.  

Ook de werkgroep ZOROO van SEL werkt rond zorg na ontslag uit ziekenhuizen. Deze werkgroep zal ingekanteld worden binnen de structuur van de Eerstelijnszone Gent. 

Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 14 november 2019 bij interactiegroep 1

Een overleg met de sociale diensten van de Gentse ziekenhuizen leert ons alvast het volgende:

• De derdebetalersregeling wordt standaard toegepast bij mensen met een Verhoogde Tegemoetkoming en uitzonderlijk bij mensen in een financiële noodsituatie. Zij betalen dan enkel remgeld (3 euro), ook mensen met statuut chronisch zieke betalen enkel opleg (12 euro).  Een financiële noodsituatie moet echter wel eerst goedgekeurd worden op basis van een sociaal onderzoek door de sociale dienst.
• Bij AZ Jan Palfijn werken alle artsen aan het conventietarief. Veel artsen zijn wel deeltijds geconventioneerd en hebben buiten het ziekenhuis een privépraktijk waar ze niet-geconventioneerd werken.
• De Huisartsenvereniging contacteerde de andere ziekenhuizen om op vraag van de huisarts bij doorverwijzing toch aan het conventietarief te werken als de huisarts inschat dat dit nodig is bij die patiënt. AZ Sint-Lucas reageerde positief op de vraag. Ook AZ Maria Middelares reageerde hier positief op en spoort artsen aan dit toe te passen, maar zij zijn hier wel vrij in.

Dit signaal zal nog geagendeerd worden ter bespreking  op de Gezondheidsraad.

Na verkennende gesprekken en een bijeenkomst met de betrokken partijen die ook vragende partij waren (INGent - WGC Botermarkt - Bureau Politionele Zorg - K&G - CAW ) werd duidelijk dat naast het huidige signaal, er ook heel wat ruimere signalen waren wat Intrafamiliaal Geweld betreft:

Noden betreft het signaal:

• Samenwerking:
  • Regelmatige overlegmomenten (goodpractice: politie en crisisteam zitten op regelmatige basis samen om samenwerking te bespreken adhv casussen)
  • Telefonisch contact opnemen met elkaar indien de samenwerking niet gelopen is zoals verwacht
• Cultuursensitieve zorg
  • Diensten die betrokken kunnen worden: vzw Seer (Jeanette Danylova), OTA, ankerpunten uit de gemeenschap
  • Extra tip: https://www.luisterendeoren.be/nl/home  website waar slachtoffers van partnergeweld info kunnen vinden in hun moedertaal en contact kunnen opnemen met een tweetalige vrijwilliger (moedertaal en NE/FR)
• Werking Crisisteam
  • Duiding op het overleg én op 2e netwerkmoment Intrafamiliaal Geweld
  • In 1e contact met slachtoffers vermijden verkeerde verwachtingen te creëren over de werking van het crisisteam (vb. men belooft dat slachtoffer daar zal kunnen blijven, een verblijfplaats zal krijgen, …). Zo snel als mogelijk overleg plegen met crisisteam over ieders rol in het traject. 

Ruimere noden

• Outreachende werking rond Intrafamiliaal Geweld/aanklampende hulp
  • Eenmaal geweld ter sprake komt, ijzer kunnen smeden wanneer het heet is. Vraag van 1e lijnswerkers om contact op te kunnen nemen met een expertise dienst om ondersteund verder te kunnen gaan.
  • Eenmaal geweld besproken wordt, ziet men dat systeem zich terug sluit. Hoe aanklampend werken?
    • Suggestie 1 : Outreachende werking vanuit Team partnerconflict- en geweld. 
      --> Verder besproken met het CAW, zij hebben beperkte middelen rond dit thema verspreid over OVL. Zij werken wel op verplaatsing indien mogelijk.
      AFSPRAAK: Hulpverlening kan steeds een mailtje sturen naar partnerconflictengeweld@cawoostvlaanderen.be met de vraag opgebeld te worden i.f.v. consult/ondersteuning. Ook zijn zij bereid ‘potentiële cliënten’ op te bellen om hen meer uitleg te geven over de werking/hen eventueel over de brug te trekken. Deze info mag Team partnerconflict en -geweld ook in een mailtje gestuurd worden.
    • --> Vinger aan de pols houden of dit mee een antwoord biedt op de vraag
    • Suggestie 2 : Methodiek van de zorgdragers, zij houden contact met het systeem en zijn zo de antennes voor de hulpverlening. Hulpverlening beslist vaak eenzijdig traject te stoppen zonder overleg met andere betrokkenen
    • --> Moet verder opgevolgd worden

• Spanningsveld rond beroepsgeheim (hoelang vanuit hv contact blijven houden met systeem en wanneer melding maken bij parket)
  • Nog geen verdere actie rond gevoerd. Signaal kwam er ook tijdens 2e netwerkmoment Intrafamiliaal Geweld. Stadsintern wordt gekeken of hier een vormingstraject kan worden gelopen. 
• Suggestie rond uithuisplaatsing (zoals in Limburg al vaak wordt toegepast)
  • Het parket OVL sprak een actief engagement uit rond inzetten van een tijdelijke huisverbod. Er werden afspraken gemaakt met politie en andere partijen. Meer info: https://www.vlaanderen.be/tijdelijk-huisverbod 
• Heel veel mooie initiatieven in het Gentse, maar geen gebundeld overzicht Lokale nieuwsbrief over nieuwe projecten/interessante organisaties… --> Eerste nieuwsbrief werd gelanceerd: https://cdn.flxml.eu/r-6d382f5860dff10670ae98521a2c823a 
• Cultuursensitieve zorg verder uitwerken
  • Tip: Transithuis is dagelijks bereikbaar en geeft waardevolle informatie over de gemeenschappen/gerechtelijke mogelijkheden
  • K&G werkt aan pictografisch materiaal uit rond IFG bespreken
    • Nog geen verder materiaal beschikbaar
  • GAMS vzw (werkt rond gedwongen huwelijken en vaginale/genitale verminking) ontwikkelde een website met interessante filmpjes rond eergerelateerd geweld/VGV https://www.we-access.eu/
• Traject bekijken met IN-Gent rond vorming IFG.
  • In januari worden online twee vormingsmomenten voorzien rond IFG met Jef Slootmaeckers, deze zullen voor een breed publiek georganiseerd worden. Inschrijven kan via: https://forms.gle/hHfRgKc9R8Yvi5Ly6

Op dit moment zijn de partners betrokken bij dit signaal, geen vragende partij om samen verder rond de tafel te zitten. Wel wordt vanuit de Stad Gent het netwerk rond Intrafamiliaal Geweld verder uitgewerkt. Een aantal ruimere signalen hierboven, zullen verder worden opgevolgd vanuit Team IFG, Stad Gent. 

In Gent zijn er 70 Digipunten. In een Digipunt kan elke Gentenaar terecht om een computer met internetverbinding te gebruiken. Op veel plaatsen kan je bij een begeleider terecht met digitale vragen of kan je les volgen. Heel wat Digipunten hebben ook gratis wifi. Een Digipunt in je buurt vinden? Het overzicht staat op www.stad.gent/digipunten. je kan ook een papieren brochure afhalen in de Stadswinkel (Botermarkt 17A) of aanvragen via GentInfo (09 210 10 10). Er zijn 10 wijkbrochures en 1 overzichtsbrochure. 

Er bestaan heel wat digitale ondersteuningstools die mensen met digitale moeilijkheden kunnen helpen. Meer info vind je hier, hier en hier in de sociale kaart van Gent 

In stadsvernieuwingsprojecten wordt hier rekening mee gehouden. Daarnaast loopt in Robinia ook een bewonersproject om een sociale kruidenier te voorzien in de wijk en wordt met verschillende stadsdiensten bekeken hoe de huidige middelen efficiënter ingezet kunnen worden zodat er in alle wijken een basisvoorziening kan zijn.

Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 14 november 2019 bij interactiegroep 2

Goedgekeurd project Sociaal Innovatiefonds van Sociale Kruideniers Gent gaat hierop verder: Solidaire Kruidenier Meulestede Pilootproject. Meer info

Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 14 november 2019 bij interactiegroep 1 

Het Vrijwilligerspunt biedt een gamma van gratis vormingssessies ter ondersteuning van organisaties met betrekking tot het thema “werken met kwetsbare vrijwilligers”. De vormingen bieden handvaten om te werken met deze doelgroep. Daarnaast is er een lerend netwerk opgestart waar het thema “werken met kwetsbare vrijwilligers” ook aan bod zal komen waarbij vrijwilligersorganisaties ideeën praktijkervaringen met mekaar kunnen delen.

Om in te zetten op het verlagen van drempels voor kwetsbare (kandidaat-)vrijwilligers, wordt op 2 sporen ingezet: 

• Toeleiding.
  De buddywerking van het Vrijwilligerspunt wordt heropgestart en uitgebreid. De buddy's, zelf vrijwilligers, begeleiden op maat kandidaat-vrijwilligers naar vrijwilligerswerk. De samenwerking met Obra Baken, die kwetsbare vrijwilligers coachen bij de zoektocht naar vrijwilligerswerk of zinvolle vrije tijdsbesteding wordt verstevigd.
• Daarnaast wordt ingezet op de omkadering van organisaties in het werken met kwetsbare vrijwilligers. Naast vormingen wordt nagegaan hoe trajectbegeleidingen en nuttige tools aan organisaties aangeboden kunnen worden. 

Goedgekeurd project Sociaal Innovatiefonds van Kras gaat hierop verder: Innovatieve benaderingen van materiële steun als hefboom naar duurzame armoedebestrijding: in 10 stappen van voedselhulp naar structurele oplossingen voor armoede in Gent. Meer info 

Voor bedwantsen voorziet het OCMW terugbetaling voor een behandeling na een financieel en sociaal onderzoek. Sinds 2017 zijn er 15 meldingen geweest, waarbij sprake van een 70-tal personen. Vooral binnen de werkgroep vluchtelingen worden ze daarmee geconfronteerd. Signalen hierrond worden opgevangen in het SOGA en verder opgevolgd met het OCMW. 

(zie ook overzicht acties ikv rapportage kindvriendelijke stad)

Vanuit de Dienst Kinderopvang is het traject rond Afstemming van vrijetijd en kinderopvang met een pilootproject in Sluizeken Tolhuis Ham opgestart waarbij het de bedoeling is sterker samen te werken ikv de noden rond opvang. Ook hier blijft, ondanks diverse maatregelen, de nood aan opvang nog altijd veel groter dan het aanbod.

De Jeugddienst zet verder in op het geven van laagdrempelige informatie rond vrijetijd en beschikt naast een infobalie ook over een medewerker die diverse oudergroepen afgaat a.d.h.v. de methodiek ‘Onbekend is onbemind’. Ook de UiTPAS (o.a. met kansentarief) kan ter plekke verkocht worden. Daarnaast wordt ingezet om intermediairen goed te informeren over het laagdrempelig aanbod in Gent. Voor elke schoolvakantie wordt er een nieuwsbrief opgemaakt met een opsomming van alle laagdrempelige activiteiten.

Heel wat grote spelers (Freetime, Ideekids, enz.) en meer en meer aanbieders gericht op jeugd werken ondertussen met de UiTPAS en voorzien een kansentarief.

Brede school zet sterk in op een vrijetijdsaanbod na schooltijd en organiseert ook in de zomervakantie kampen. Ook zij gebruiken de UiTPAS.

Er is sinds 2017 een samenwerkingsovereenkomst met vzw Sportaround voor de organisatie van Omnisportactiviteiten voor Gentse kinderen. Zij bereikten hiermee een 1.200-tal kinderen tijdens naschoolse opvang, zomerwerking en bij evenementen en zitten in op trajectbegeleiding. Daarnaast kwam ook binnen de Sportdienst een diversiteitsmedewerker.

In 2020 werd het vrijetijdsaanbod sterk uitgebreid (zie het signaal rond toegankelijk aanbod). Er werd verder ingezet op de promotie van de UITPAS met kansentarief. Via de werkingsverslagen werd er getoetst of jeugdverenigingen de UiTPAS al dan niet kenden en of ze hier meer info over wensen te krijgen. Verenigingen die interesse en/of vragen hebben zullen gecontacteerd worden. Verenigingen die momenteel al aangesloten zijn en vragen hebben, worden in de dagelijkse werking verder op weg geholpen door overlegmomenten die op regelmatige basis doorgaan met collega’s van UiTPAS.

Goedgekeurd project Sociaal Innovatiefonds van WGC Brugse Poort gaat hierop verder: Buurt in beweging voor kwetsbare kinderen met overgewicht. Meer info 

In de Taskforce wonen werd de ‘adviesgroep kwalitatieve woonomgeving in sociale hoogbouw/woningconcentraties’ opgestart. Deze wil een integrale visie en bijhorende set van (preventieve) maatregelen formuleren om de woonomgeving in wijken met hoge concentraties sociale woningen en/of sociale hoogbouw te verbeteren. Daarnaast worden vanuit sociale regie, ontmoeten en verbinden, stadsdiensten, OCMW en wijkorganisaties projecten geïnitieerd zoals bijvoorbeeld het aanloophuis Poco Loco in Nieuw Gent, project Groene Briel, projecten rond onthaal nieuwe bewoners.

Opvang voor baby- en peuter: 

• er worden specifieke projecten opgezet zoals Koala en Pace om de nood aan occasionele kinderopvang verder te onderzoeken en om mogelijkheden voor occasionele opvang te ontwikkelen;
• in het kader van Pace werd een "pop-up kinderopvang" ingericht waarbij occasionele kinderopvang mogelijk is bij events waar ouders bij elkaar samenkomen of opleiding volgen;

Buitenschoolse kinderopvang:

• in de geest van het nieuw decreet buitenschoolse opvang dat in ontwikkeling is wordt een lokale samenwerking uitgebouwd met alle betrokken partners (kinderopvang, jeugd, sport, cultuur, onderwijs);
• tevens wordt een pilootproject voor deze geïntegreerde buitenschoolse opvang opgezet voor de wijk Sluizeken/Tolhuis/Ham
• ervaringen en expertise worden gedeeld in het Lokaal Overleg Kinderopvang Gent

Zie ook verslag gezamenlijk forum LWB 14 november 2019 bij interactiegroep 2

Suggestie om dit signaal verder te onderzoeken en uit te diepen: De input voor dit signaal strookt niet met de cijfers van de Dienst Tolken en Vertalen van IN-Gent. Daar zien ze net dat de gespecialiseerde diensten en hulpverlening (wijkgezondheidscentra, ziekenhuizen,…) beroep doen op tolken  en dat paramedici en vrije beroepen ( die niet werkzaam zijn binnen een voorziening )op eerstelijn geen toegang hebben tot de dienstverlening van sociaal tolken omdat ze niet aan de voorwaarden van de gebruikers, vast gelegd in het Gemeentelijk Reglement, voldoen.

Wat extra achtergrond en mogelijke aanpak: Het lijkt belangrijk om te werken aan het bewustzijn van de waaier aan taalinstrumenten waar men een beroep op kan doen, zowel tolken als andere instrumenten die de mondelinge communicatie ondersteunen. (https://www.integratie-inburgering.be/communicatiewaaier)

Wat tolken betreft zal het belangrijk zijn om op maat van de instellingen te bekijken op welke instanties zij beroep kunnen doen en of deze kanalen vervolgens voldoende gekend zijn. Hier alvast een overzicht:

• IN-Gent: zij voorzien tegen vergoeding sociaal tolken ter plaatse en sociaal tolken via webcam voor o.a. de sector van erkende welzijnsvoorzieningen, sector van algemene en bijzondere jeugdzorg, sector geestelijke gezondheidszorg, sector gezondheidszorg: ziekenhuizen, wijkgezondheidscentra, thuisverplegingsdiensten, revalidatiecentra, poliklinieken, Gentse huisartsenverenigingen,...  https://www.in-gent.be/voor-jouw-organisatie/sociaal-tolken-vertalen/sociaal-tolken
• Het Vlaams Agentschap Integratie en Inburgering organiseert het sociaal tolken via telefoon voor Vlaanderen. Voor 2019 is deze dienstverlening gratis voor huisartsenpraktijken, voor huisartsen verbonden aan een wijkgezondheidscentrum en voor specialisten verbonden aan een (algemeen universitair of psychiatrisch ziekenhuis), aan een psychiatrisch centrum of een centrum geestelijke gezondheidszorg. Dit door een basisdotatie van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin en zolang hiervoor budget beschikbaar is. (cfr. nieuwsbrief Agentschap Integratie en Inburgering /Dienst Sociaal Tolken en Vertalen/ 29 maart 2019). Specialisten in een privépraktijk komen niet in aanmerking voor tolkondersteuning door een sociaal tolk.  http://www.agii.be/thema/sociaal-tolken-en-vertalen
• De FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu geeft algemene en psychiatrische ziekenhuizen jaarlijks de kans om een aanvraag in te dienen voor de financiering van een intercultureel bemiddelaar en/of coördinator interculturele bemiddeling. Daarnaast biedt deze FOD ook interculturele bemiddeling op afstand aan via videoconferentie. Alle ziekenhuizen kunnen een gratis beroep doen op deze dienstverlening, maar ook huisartsenpraktijken, wijkgezondheidscentra en medische diensten van FEDASIL.

https://www.health.belgium.be/nl/gezondheid/organisatie-van-de-gezondheidszorg/kwaliteit-van-zorg/interculturele-bemiddeling-de